Konsekwencje na gruncie VAT wynikające z wejścia w życie Unijnego Kodeksu Celnego
Zmiana zasad ustalania wartości celnej towarów
W przypadku importu towarów wartość celna towaru ma bezpośredni wpływ na wysokość podatku VAT, gdyż to w oparciu o nią wyliczana jest jego wysokość. Podstawą opodatkowania z tytułu importu towarów jest bowiem wartość celna powiększona o należne cło.
Polecamy więc prześledzić dokładnie zmiany dotyczące jej kalkulowania, które wystąpią w następujących obszarach i zakresie:
- ustalania wartości celnej towarów w transakcjach łańcuchowych, tzn. gdy towar był przedmiotem dwóch lub więcej sprzedaży przed jego wprowadzeniem na obszar celny UE. Następuje tutaj odejście od możliwości deklarowania wartości celnej na podstawie sprzedaży mającej miejsce przed ostatnią sprzedażą, na podstawie której towary zostały wprowadzone na obszar celny UE;
- ustalania wartości celnej w sytuacji, gdy sprzedający udzielają kupującym rabatów z różnych tytułów, np. rabatu za wcześniejszą płatność. Pojawił się odrębny przepis poświęcony traktowaniu rabatów w związku z ustalaniem wartości celnej. Przepis przewiduje akceptowanie rabatów:
- gdy w chwili zgłoszenia celnego umowa zawarta pomiędzy kontrahentami przewiduje ich stosowanie i określa ich wysokość,
- za wcześniejszą płatność (nawet w sytuacji, gdy w chwili zgłoszenia towaru cena nie została zapłacona).
Jednocześnie przepis wyklucza możliwość uwzględniania rabatów wynikających ze zmian w umowie dokonanych po przyjęciu zgłoszenia celnego;
- ustalania wartości celnej w przypadku, gdy transakcji towarzyszą opłaty ponoszone z tytułu przyznanego prawa do korzystania ze znaku towarowego. Na gruncie nowych przepisów znak towarowy będzie traktowany tak samo jak każdy inny przedmiot własności intelektualnej;
- ustalania wartości celnej na podstawie szczególnych kryteriów w przypadku, gdy nie można jej obliczyć w dniu przyjęcia zgłoszenia celnego. Rozszerzono zakres przedmiotowy pozwolenia na uproszczone ustalanie wartości celnej w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów;
- przeliczania waluty w celu ustalania wartości celnej towarów (gdy cena towaru wyrażona jest w walucie obcej). Kurs wymiany waluty z przedostatniej środy poprzedniego miesiąca będzie stosowany przez cały następny miesiąc kalendarzowy niezależnie od jego wahnięć (odejście od zasady zmiany kursu w przypadku, gdy kurs wymiany zanotowany w środę różni się o 5% lub więcej w stosunku do kursu stosowanego).
Dostosowanie ustawodawstwa krajowego do UKC
Wprawdzie unijne przepisy celne wprowadzane są rozporządzeniami, które obowiązują w Polsce bezpośrednio i nie trzeba ich implementować, to jednak pewne procedury muszą być określone w prawie krajowym (np. w prawie celnym). Ponadto ustawy podatkowe powołują się na przepisy celne – odpowiednich zmian będzie więc wymagała np. ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535,z późn. zm.).
Projekt ustawy o zmianie ustawy - prawo celne oraz niektórych innych ustaw został przekazany 7 marca 2016 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania. Przebieg procesu legislacyjnego można śledzić na stronie Rządowego Centrum Legislacji.
Zgodnie z projektem, w ustawie o VAT pojawią się zapisy wywołujące m.in. następujące skutki:
- dostosowanie przepisów ustawy do zmian spowodowanych wprowadzeniem UKC w zakresie przekształceń procedur celnych, m.in. związanych ze zniknięciem procedury celnej przetwarzania pod kontrolą celną, zakwalifikowaniem wolnego obszaru celnego jako procedury specjalnej (jako procedury składowania);
- zrównanie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu importu towarów w przypadku objęcia towarów procedurą celną uszlachetniania czynnego z chwilą zamknięcia procedury uszlachetniania czynnego zgodnie z art. 324 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 558),
- określenie podstawy opodatkowania towarów objętych powyższą procedurą (w stosunku do których zastosowanie znajdzie tenże art. rozporządzenia) jako ich wartości celnej (lub wartości celnej powiększonej o podatek akcyzowy);
- uniemożliwienie naczelnikowi urzędu celnego określenia kwoty podatku w drodze decyzji dotyczącej należności celnych w związku ze stwierdzeniem, że w zgłoszeniu celnym kwota podatku została wykazana nieprawidłowo;
- w zakresie stosowania procedury uproszczonej – poprzez odwołanie się do nowych przepisów na podstawie których ma ona funkcjonować (art.166 oraz art.182 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.) oraz uzależnienie jej realizacji od wcześniejszego wydania pozwolenia a także modyfikacje związane z możliwością korzystania z procedury uproszczonej przez przedstawiciela bezpośredniego działającego na rzecz podatnika nieposiadającego pozwolenia na stosowanie procedury uproszczonej, którą zostały objęte towary;
- zobowiązanie podatnika w przypadku stosowania przez niego odprawy scentralizowanej, o której mowa w art.179 unijnego kodeksu celnego, w której realizację zaangażowane są co najmniej dwie administracje celne z co najmniej dwóch państw członkowskich, do obliczenia i wykazania kwoty podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji dla importu towarów;
- zmianę w zakresie obliczania odsetek za zwłokę od różnicy podatku powstałej w związku z jego nieprawidłowym wykazaniem w zgłoszeniu celnym;
- określenie stosownego dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej w przypadku wywozu, o którym mowa w art. 140 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1).
Projektowane na podstawie nowych unijnych przepisów celnych zmiany w zakresie rozliczania podatku od towarów i usług przez importerów i eksporterów według polskich przepisów podatkowych nie są przełomowe czy szczególnie zaskakujące. Zachęcamy jednak do zgłębienia treści nowych przepisów w zakresie, w którym mogą one Państwa dotyczyć oraz do śledzenia przebiegu procesu legislacyjnego, którego owocem będzie ostateczny efekt unijnej rewolucji celnej pod postacią znowelizowanej ustawy o VAT.
Przydatne akty prawne:
- unijny kodeks celny przyjęty w dniu 9 października 2013 r. rozporządzeniem (UE) nr 952/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady;
- rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 2015/2446 z 28 lipca 2015 r., uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz.Urz. UE z 2015 r. L 343, s. 1);
- rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 2015/2447 z 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.Urz. UE z 2015 r. L 343, s. 558).
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Przemysławem POWIERZĄ:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786