Usługi audytorskie – ile znaczą dla biznesu w Polsce?

Monika SKÓRKA
​biegły rewident, Audit Partner w RSM Poland

Niejednokrotnie zastanawiałam się, jakie jest znaczenie usług audytorskich w Polsce i doszłam do wniosku, że nadal „mocno niedoszacowane”.

Audyt sprawozdania finansowego to coś więcej niż weryfikacja prawidłowości. Według mnie audyt finansowy to przede wszystkim możliwość zidentyfikowania „słabych punktów” organizacji, dzięki której osoby zarządzające mogą minimalizować istniejące, a nie zawsze uświadomione ryzyka.

Nie bierz przykładu z Amber Gold

Kryzys gospodarczy mocno podważył zaufanie inwestorów do sprawozdań finansowych przedsiębiorstw. W głowach inwestorów zaczęły pojawiać się wątpliwości, jak można zaufać sprawozdawczości finansowej, jeśli w jednym roku spółka wykazywała zyski, a już za parę miesięcy, przy takiej samej skali działalności, przedsiębiorstwo ponosiło ogromną stratę, co niejednokrotnie kończyło się nawet jego bankructwem. Dobrym przykładem może być historia Amber Gold. W 2012 roku Spółka opublikowała swoje dane finansowe i wykazała zysk netto za 2011 rok w wysokości ponad 50 milionów złotych, a już we wrześniu 2012 roku sąd ogłosił jej upadłość likwidacyjną. Mam nadzieję, że tak jak donosi prasa, sprawozdanie to nie było zbadane przez biegłego rewidenta, w przeciwnym razie miałabym dużą i uzasadnioną wątpliwość co do jakości pracy tej firmy. Ale z drugiej strony trudno jest mi, jako audytorowi, zrozumieć tak nieodpowiedzialne postępowanie zarządu Amber Gold. Moim zdaniem wystarczyło rozpocząć współpracę z firmą audytorską posiadającą odpowiednie doświadczenie i znającą specyfikę branży, a nie doszłoby do tragedii dla tysięcy ludzi, którzy zdeponowali tam swoje oszczędności. Oczywiście nie zakładam (nie chcę zakładać) tutaj celowego działania zarządu…

Audyt to niekoniecznie „zło konieczne”

Osoby zarządzające stoją więc teraz przed dużym wyzwaniem, by poprzez odpowiednią jakość, transparentność oraz wiarygodność sprawozdań finansowych odbudować zaufanie inwestorów. Rola audytora jest tutaj kluczowa. Czas odesłać do lamusa przekonanie o tym, że usługa audytorska to „zło konieczne” wynikające z przepisów ustawy o rachunkowości. Z pełnym przekonaniem mówię przedsiębiorcom, aby korzystali z wiedzy, doświadczenia i umiejętności takich firm audytorskich, które wykazują się nie tylko znajomością prawa, ale też nie boją zwracać uwagi na niedociągnięcia przedstawianych im sprawozdań finansowych, kontestują hurraoptymistyczne uzasadnienia, właśnie po to, by stale poprawiać jakość sprawozdań finansowych swoich klientów.

Audytor – partner na lata

Wszyscy dobrze wiemy, że prowadzenie biznesu w Polsce nie jest łatwe. Osoby zarządzające firmami muszą borykać się nie tylko ze zmianami warunków ekonomicznych i konkurencją, ale także z bardzo skomplikowanymi i często zmieniającymi się przepisami prawa podatkowego. Współpraca z firmami audytorsko-doradczymi, które świadczą kompleksowe usługi, czyli poza usługami audytorskimi są w stanie zapewnić wsparcie w obszarze podatków, prawa oraz szeroko rozumianego doradztwa finansowego, umożliwia przede wszystkim szybki dostęp do specjalistycznej wiedzy i uzyskanie optymalnych i praktycznych rozwiązań. Rolą audytora jest zidentyfikowanie potrzeb klienta, zaprojektowanie rozwiązania i wspólna jego realizacja, ale zawsze w kontekście celu biznesowego jaki chce osiągnąć klient. Jednak pamiętajmy, że aby audyt mógł przynieść taką wartość dodaną to musi być on dostosowany do specyfiki branży klienta, a to z kolei wymaga dużego doświadczenia we współpracy z daną spółką. W Polsce firmy audytorskie z reguły wybierane są na rok lub maksymalnie na trzy lata. Tak duża rotacja nie pozwala na pełne wykorzystanie potencjału, jaki stwarza możliwość współpracy z audytorem. Tylko długoletnia współpraca oraz traktowanie audytora jako partnera biznesowego, a nie kontrolera, procentuje zwiększoną jakością obsługi, transferem wiedzy oraz możliwością zidentyfikowania ryzyk finansowych, podatkowych i prawnych i znalezienia odpowiednich rozwiązań.