Dominika CHAMIER-CIEMIŃSKA
Senior Accounting Assistant w RSM Poland
Prowadząc wymianę handlową z kontrahentami z Unii Europejskiej, podmioty krajowe są zobligowane do wykonania dodatkowych procedur. Przed zawarciem pierwszej wewnątrzwspólnotowej transakcji podatnik ma na przykład obowiązek zarejestrowania się jako podatnik VAT-UE. Dokonuje tego poprzez złożenie formularza VAT-R lub samą jego aktualizację, uzyskując prawo do posługiwania się numerem VAT-UE, na który składa się jego NIP poprzedzony literami PL.
Samo zarejestrowanie się przedsiębiorcy jako podatnika VAT-UE nie jest jednak wystarczające, aby dopełnić wszystkich formalności. Organy podatkowe nałożyły na podmioty dokonujące wymiany wewnątrzwspólnotowej obowiązek okresowego składania informacji o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach, potocznie zwanej deklaracją VAT-UE. Czy jednak wszystkie transakcje między podmiotami z krajów członkowskich podlegają uzwględnieniu w deklaracji? Otóż nie do końca.
Zgodnie z art. 100, ust.1 Ustawy o podatku dochodowym od towarów i usług (dalej: Ustawa o VAT) podatnicy są zobowiązani składać do urzędu skarbowego zbiorcze informacje dotyczące w uproszczeniu:
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT),
- wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT),
- dostawy towarów w ramach procedury uproszczonej transakcji trójstronnych,
- dokonaniu usług, do których znajduje zastosowanie wyłącznie art. 28b Ustawy o VAT.
A zatem, usługi dla których miejsce świadczenia określają art. 28c-28n (np. usługi dot. nieruchomości, transportu pasażerów i towarów, usługi cateringowe i restauracyjne) nie podlegają wykazaniu w informacji podsumowującej, podobnie jak te, które podlegają zwolnieniu od podatku od wartości dodatniej lub opodatkowane są stawką 0%.
W art. 100, ust. 3-7 Ustawy o VAT podatnicy znajdą ponadto informacje dotyczące okresów i terminów składania deklaracji VAT-UE. Składanie informacji podsumowującej odbywa się za okresy miesięczne lub kwartalne do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu powstania obowiązku podatkowego (w przypadku deklaracji składanych w formy papierowej) i do 25. dnia następującego miesiąca przy składaniu informacji w formie elektronicznej. Czy istnieje dowolność przy wyborze okresu składania deklaracji? Ostatecznie, wykonywanie czynności raz na kwartał wydaje się mniej obciążające podatnika, niż pamiętanie o dodatkowym obowiązku w każdym miesiącu. Niestety, składanie deklaracji VAT-UE za okresy kwartalne jest dopuszczalne tylko w ściśle określonych sytuacjach, a mianowicie wtedy, gdy:
- wartość dokonanych wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i towarowych transakcji trójstronnych, bez podatku od towarów i usług, nie przekracza 250.000 PLN, zarówno w danym kwartale, jak i czterech go poprzedzających,
- wartość wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów nie przekracza w danym kwartale kwoty 50.000 PLN,
- podatnik świadczy usługi opodatkowane w kraju nabywcy unijnego.
Informacja podsumowująca jest jednym z łatwiejszych do wypelnienia formularzy związanych z podatkiem VAT. Jednakże podatnik rozpoznający wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów powinien zachować szczególną czujność. Należy bowiem mieć na uwadze, iż to po stronie usługobiorcy leży odpowiednie ujęcie w informacji podsumowującej wszystkich transakcji, które na podstawie przesłanek ustawowych kwalifikują się jako WNT, bez względu np. na prawidłowość ujęcia kwoty faktury przez zbywcę (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 16 grudnia 2015 r., nr IBPP4/4512-236/15/LG).
Wzory informacji podsumowującej, załączników oraz korekty zostały określone w rozporządzeniu z dnia 17.06.2013r. w sprawie informacji podsumowującej o dokonanych wewnątrzwspólnotowych transakcjach (Dz.U. 2013, poz. 724). Ustawodawca zawarł w nim również szczegółowe objaśnienia dotyczące poszczególnych pozycji informacji podsumowującej.
Składanie deklaracji VAT-UE służy głównie celom statystycznym i informacyjnym, nie zaś wyliczeniu należności dla urzędu skarbowego. Niemniej jednak za niedotrzymanie terminu złożenia tego formularza Kodeks karny skarbowy przewiduje karę grzywny, zaś sam czyn klasyfikuje jako wykroczenie skarbowe. Warto więc termin składania deklaracji VAT-UE wpisać na stałe do swojego terminarza lub powierzyć sprawy rozliczeń wewnątrzwspólnotowych profesjonalistom, którzy zadbają o ich terminowość i zgodność z obowiązującymi przepisami.