Obowiązek wykazania transakcji kontrolowanych w formularzu TPR a brak konieczności złożenia ORD-U

Czas czytania: 4 minuty.

Kamila DOBOSZ
Tax Consultant w RSM Poland
 

W 2021 r. wśród spoczywających na podatnikach obowiązków sprawozdawczo-informacyjnych za rok podatkowy kończący się 31 grudnia 2020 r. znajdowało się raportowanie dotyczące umów zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego (formularz ORD-U) oraz raportowanie związane z transakcjami z podmiotami powiązanymi lub kontrahentami z rajów podatkowych (formularz TPR). Obowiązek złożenia informacji ORD-U upłynął 31 marca 2021 r., a informacji TPR – 31 grudnia 2021 r.

W obu przypadkach terminy te dotyczą podmiotów, których rok podatkowy zgodny był z rokiem kalendarzowym. Ponadto, wprowadzone niedawno przepisy Polskiego Ładu zmieniły nieco obowiązki w tym zakresie. Od 2022 r. nie trzeba będzie składać informacji o umowach zawartych z nierezydentami na formularzu ORD-U, jeżeli dany podmiot został wcześniej zobowiązany do złożenia formularza TPR.

Jak zatem na obowiązki sprawozdawczo-informacyjne wpłynie Polski Ład? Oto najważniejsze zmiany w tym zakresie.

Kiedy należy złożyć formularz ORD-U, a kiedy wypełnić formularz TPR?

Obowiązek złożenia informacji ORD-U dotyczy umów zawartych z nierezydentami w rozumieniu przepisów prawa dewizowego i wynika z art. 82 §1 pkt 2 Ordynacji podatkowej (Dz.U. z 2021 r. poz.1540).

W formularzu ORD-U należy uwzględnić umowy, dla których suma należności lub zobowiązań przekracza:

• 300 tys. EUR – jeśli stroną umowy jest podmiot powiązany,
• 5 tys. EUR – jeśli stroną umowy jest nierezydent posiadający na terytorium Polski przedsiębiorstwo/oddział/przedstawicielstwo.

Na potrzeby sprawozdawczości w zakresie informacji zawartych w formularzu ORD-U przyjmujemy, że o podmiotach powiązanych mówimy w sytuacji, gdy jedna ze stron:

• bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu drugą stroną czy też sprawowaniu nad nią kontroli,
  LUB
• ma udział w kapitale drugiego z podmiotów, uprawniający do co najmniej 5% wszystkich praw głosu.

Na potrzeby identyfikacji podmiotów powiązanych w obszarze cen transferowych (a zatem i raportowania TPR), minimalny udział w kapitale wynosi 25% wszystkich praw głosu. Tym samym definicja podmiotów powiązanych, dla potrzeb wypełnienia formularzy ORD-u i TPR, nie jest tożsama.

Raportowanie transakcji z podmiotami powiązanymi oraz podmiotami z rajów podatkowych

Złożenie przez podatnika formularza TPR związane jest z obowiązkiem raportowania w zakresie transakcji z podmiotami powiązanymi, a także transakcji z podmiotami mającymi miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium kraju stosującego szkodliwą konkurencję podatkową – czyli w tzw. raju podatkowym. Wysokość transakcji podlegających pod obowiązek raportowania jest wyższa niż w przypadku formularza ORD-U i wynosi:

• 10 mln PLN dla transakcji towarowych i finansowych,
• 2 mln PLN dla transakcji usługowych i innych transakcji,
• 100 tys. PLN dla tzw. „bezpośrednich transakcji rajowych”,
• 500 tys. PLN dla tzw. „pośrednich transakcji rajowych”.

O transakcjach rajowych przygotowaliśmy obszerniejszy tekst. Osoby zainteresowane tym zagadnieniem zapraszamy do lektury notki „Raje podatkowe – nowe obowiązki dokumentacyjne”.

Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, sprawozdawczość w zakresie TPR ma na celu dostarczanie informacji niezbędnej do oceny ryzyka zaniżenia dochodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym ułatwianie procesu typowania podmiotów do kontroli, a także zdobywanie danych na potrzeby statystyki. Ewidencja ma dotyczyć np. rodzaju transakcji kontrolowanych przeprowadzanych przez podmioty powiązane oraz podmioty korzystające z uprawnienia „safe harbour”.

Jakie zmiany przyniesie wprowadzony przepis Ordynacji podatkowej?

Podsumowując, w 2022 r., zgodnie z przepisami przejściowymi Polskiego Ładu, art. 82 § 1c Ordynacji podatkowej, uprawniający do zwolnienia z obowiązku złożenia ORD-U, będzie miał zastosowanie już do formularzy składanych po 31 grudnia 2021 r.

Wyłączenie to nie będzie dotyczyć jednak podatników oraz spółek niebędących osobami prawnymi, o których mowa w art. 11o ust. 1 i 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 t.j. z późn. zm), czyli podmiotów dokonujących tzw. transakcji rajowych.

WAŻNE: dla transakcji wykazanych w TPR-C za 2021 r. nie składamy już ORD-U. Musimy jednak zwrócić szczególną uwagę na definicje podmiotów powiązanych!

Zmiany wprowadzone w Ordynacji podatkowej należy ocenić pozytywnie, ponieważ zmierzają one do zmniejszenia obciążeń sprawozdawczych podatników poprzez wyeliminowanie konieczności przesyłania organom skarbowym informacji ORD-U w sytuacji, gdy określone tożsame dane wymagane są innymi formularzami.

Pragniemy jednak zwrócić uwagę na odmienne definicje podmiotów powiązanych oraz inny poziom progów raportowania dla umów i transakcji określonych dla potrzeb ORD-U i TPR. Oznaczają, że nawet, kiedy podatnik będzie zobowiązany do złożenia TPR za 2021 r., to może się okazać, że wystąpi po jego stronie także obowiązek sprawozdawczy w zakresie ORD-U. Składanie tych formularzy wciąż wiąże się więc z koniecznością wnikliwego analizowania sytuacji firmy, dlatego warto skorzystać w tym przypadku z pomocy doradcy podatkowego.