Audytorzy w trudnym otoczeniu rynkowym

Piotr STASZKIEWICZ
biegły rewident, Audit Partner w RSM Poland

Rosnąca konkurencja  i wciąż mocna presja na ceny  - jak audytorzy radzą sobie w tak trudnym otoczeniu rynkowym, jak pozyskują nowych klientów? Jak zmienia się specyfika pracy audytora, czy wyzwań przybywa?

Na przestrzeni ostatnich 7-10 lat da się faktycznie zauważyć coraz większą presję na ceny. W moim odczuciu zarządy spółek podlegających audytom nie do końca zdają sobie sprawę, że presja cenowa powoduje spadek jakości pracy audytorów, że tańszy audyt nie daje wartości dodanej, a właściciele nie otrzymują nic poza kilkoma stronami opinii i raportu. Coraz częściej nasza firma zostaje angażowana w powtórne badanie przeprowadzanego wcześniej przez innego biegłego rewidenta audytu, co pozwala nam ocenić pracę i zastosowane procedury innych firm audytorskich. Z przykrością muszę stwierdzić, że jesteśmy świadkami pogorszenia się jakości audytu w stosunku do sytuacji sprzed kilku lat – że nie wspomnę nawet, co będzie po wprowadzeniu obowiązku stosowania międzynarodowych standardów audytu.

Odpowiadając zatem na pytanie, audytorzy wykonują mniej procedur, bo ograniczając czas na audyt danego sprawozdania, nie dokumentują prawidłowo. Jednocześnie podpisują opinię jakoby przeprowadzili badanie zgodnie czy to z krajowymi, czy międzynarodowymi standardami audytu. Niejednokrotnie byłem świadkiem, kiedy audytorzy, najprawdopodobniej w obawie przed utratą klienta, wydawali opinię bez zastrzeżeń, pomimo iż – według mnie – powinni byli wydać opinię negatywną lub w wyniku niezachowania niezależności wobec klienta nie powinni byli przeprowadzać badania. Audytorzy, kosztem jakości i rzetelności swojej pracy, a co gorsza nawet z pominięciem zasad etyki, próbują przetrwać na rynku. Tym samym przybywa wyzwań zarówno dla KIBR czy KNA, które powinny pogłębić analizę i kontrolę nad audytami oraz zwiększyć odpowiedzialność audytorów za wykonywane zlecenia, jak i zarządów spółek podpisujących umowę na audyt z biegłym rewidentem, często bowiem uchwała wspólników/rady nadzorczej o wyborze audytora jest tylko formalnością, na wniosek kierownictwa spółki.