Zmiana w zakresie stawek odsetek za zwłokę od 1 stycznia 2016 r.
Z dniem 1 stycznia 2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1649) zmieniająca przepisy w zakresie stawek odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych powstałych po 1 stycznia 2016 r. Sam sposób kalkulacji stawki podstawowej pozostał niezmieniony, tak jak dotychczas stanowi ona 200% podstawowej stopy oprocentowania kredytu lombardowego powiększone o 2 p.p, co oznacza, że na chwilę obecną wynosi 8%. Zmianie uległy natomiast wysokość oraz warunki stosowania stawki obniżonej oraz wprowadzona została stawka podwyższona. Obniżenie odsetek ma na celu zachęcić podatników do samodzielnego korygowania błędów w deklaracjach, natomiast ich podwyższenie, zapobiegać nadużyciom w obszarach o newralgicznym znaczeniu, takich jak VAT i akcyza.
Stawka obniżona w wysokości 50% stawki podstawowej
Wysokość obniżonej stawki odsetek, o której mowa w art. 56a Ordynacji podatkowej (dalej: OP), równa jest 50% stawki podstawowej i wynosi obecnie 4%. Jej zastosowanie jest możliwe w przypadku spełnienia łącznie dwóch warunków:
- złożenia korekty deklaracji nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia upływu terminu do złożenia deklaracji oraz
- zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.
Brak jest natomiast możliwości zastosowania stawki obniżonej w przypadku korekty deklaracji niejako na podatniku wymuszonej, tj. złożonej:
- po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej (a w przypadku, gdy nie stosuje się zawiadomienia – po zakończeniu kontroli) oraz
- w wyniku czynności sprawdzających.
Przepisy przejściowe przewidują możliwość zastosowania stawki odpowiadającej połowie stawki podstawowej również do zaległości podatkowych powstałych przed dniem 1 stycznia 2016 r. Warunkiem jest złożenie korekty deklaracji w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. ustawy (tj. w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 30 czerwca 2016 r.) oraz uregulowanie zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Niespełnienie któregokolwiek z wymogów powodować będzie jedynie możliwość zastosowania obowiązującej do końca 2015 r. stawki obniżonej odpowiadającej 75% stawki podstawowej.
Przykład 1
Podatnik błędnie wskazał kwoty w deklaracji VAT-7 za październik 2015 r. Dokonuje korekty deklaracji, natomiast kwotę zaległości podatkowej uiszcza w ciągu 7 dni od dnia jej złożenia. W zależności zatem od terminu dokonania korekty powyższej deklaracji zastosowanie wobec niego znajdzie stawka obniżona na różnym poziomie.
- Złożenie korekty deklaracji do dnia 31 grudnia 2015 r. – podatnik naliczy odsetki za zwłokę według stawki obniżonej wynoszącej 75% stawki podstawowej.
- Złożenie korekty deklaracji w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. – podatnik naliczy odsetki za zwłokę według stawki obniżonej wynoszącej 50% stawki podstawowej.
- Złożenie korekty deklaracji po 30 czerwca 2016 r. – podatnik naliczy odsetki za zwłokę według stawki obniżonej wynoszącej 75% stawki podstawowej.
Stawka podwyższona w wysokości 150% stawki podstawowej
Stawka podwyższona, o której mowa w art. 56b OP, obowiązuje jedynie w zakresie zaległości w podatku od towarów i usług oraz w podatku akcyzowym. Kalkulowana jest w wysokości 150% stawki podstawowej i wynosi 12%. Obowiązuje w następujących przypadkach:
- wykrycia przez organ podatkowy w toku kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego zaniżenia zobowiązania podatkowego, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku;
- złożenia korekty deklaracji:
- po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej (w sytuacji gdy nie stosuje się zawiadomienia – po jej zakończeniu),
- w wyniku czynności sprawdzających,
- jeżeli kwota zaniżenia zobowiązania, zawyżenia kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku przekracza 25% kwoty należnej i jest wyższa niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia (obecnie 9 250 PLN);
- ujawnienia przez organ podatkowy niezłożenia deklaracji przez podatnika (pomimo ciążącego na nim obowiązku) oraz braku zapłaty podatku.
Przykład 2
Podatnik błędnie wskazał kwoty w deklaracji VAT-7. W toku kontroli podatkowej lub postępowania podatkowego organ wykrył zaniżenie zobowiązania podatkowego, albo korekta deklaracji została złożona po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli lub w wyniku czynności sprawdzających. Kwota należnego podatku wykazana w deklaracji wynosiła 30 000,00 PLN:
- Kwota zaniżenia zobowiązania wynosiła 12 000,00 PLN – podatnik naliczy odsetki w wysokości 150% stawki podstawowej (kwota przekracza 25% należnego podatku oraz 9.250 zł).
- Kwota zaniżenia zobowiązania wynosiła 6 000,00 PLN – podatnik naliczy odsetki w wysokości stawki podstawowej (kwota nie przekracza ani 25% należnego podatku ani 9.250 zł).
- Kwota zaniżenia zobowiązania wynosiła 7 800,00 PLN – podatnik naliczy odsetki w wysokości stawki podstawowej (kwota przekracza 25% należnego podatku, ale nie przekracza 9.250 zł).
Tak jak wskazano na wstępie, przedmiotowe regulacje obowiązują już od początku tego roku i mają na celu przede wszystkim zmotywowanie podatników do dokonywania samodzielnej weryfikacji poprawności składanych deklaracji.
W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Piotrem LISSEM:
e-mail: ekspert@rsmpoland.pl
tel. +48 61 8515 766
fax +48 61 8515 786