Świadczenie usług przez prezesa spółki

12 grudnia 2016 r. ukazał się wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. Akt I FSK 742/15) określający konsekwencje podatkowe w podatku od towarów i usług w przypadku świadczenia dodatkowych usług przez prezesa spółki na jej rzecz.

Sprawa dotyczyła podatnika, który na podstawie umowy o pracę został zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku Dyrektora Generalnego spółki. Zgodnie z treścią tej umowy do jego obowiązków należało koordynowanie pracowników. Dodatkowo pomiędzy Dyrektorem a spółką została zawarta umowa o współpracy, której przedmiotem było wykonywanie prac zleconych i dzieł uzgodnionych pomiędzy stronami umowy. Oprócz tego osoba ta została również powołana na prezesa Zarządu. W toku postępowania spółka złożyła oświadczenie o nieważności umowy o pracę, uznając tym samym, że jedynym prawnie skutecznym dokumentem jest umowa o współpracy. Współpraca obejmowała wykonywanie rysunków, prowadzenie rozmów i konsultacji, a także inne prace na rzecz spółki. Podatnik uważał, że świadczy powyższe w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i wystawiał faktury na spółkę. spółka uważała, że ma prawo odliczyć podatek naliczony z takich faktur. Jednak organ podatkowy uznał, że spółka nie może odliczyć VAT od usług.

W ocenie organu podatkowego spółka nie udokumentowała wykonania usług w dostateczny sposób. Dokumenty nie pozwalały na oddzielenie czynności świadczonych w ramach obowiązków prezesa od usług doradztwa technicznego. W ocenie organu czynności dokonywane na podstawie umowy o współpracy pokrywały się z tymi, do których podatnik był zobowiązany jako prezes Zarządu. Świadczenie usług niematerialnych o charakterze doradczym powinno było zostać szczegółowo udokumentowane. Zwłaszcza w sytuacji, gdy ta sama osoba wykonuje różne czynności na podstawie różnych tytułów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku podkreślił, że dysponowanie fakturami przez spółkę jest jedynie formalnym warunkiem dla skorzystania z prawa do odliczenia podatku. Nie stanowi jednak samo w sobie uprawnienia do odliczenia podatku. Prawo takie powstaje wskutek wykonania faktycznej czynności powodującej u wystawcy faktury powstanie obowiązku podatkowego. Zdaniem Sądu czynności wykonane przez prezesa nie mogą być uznane za wykonane przez niego w ramach samodzielnej działalności gospodarczej.

Powyższą sytuację należy rozpatrzyć również w oparciu o ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody otrzymywane przez osoby należące do składu zarządów osób prawnych są przychodami z działalności wykonywanej osobiście. Natomiast na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie jest działalnością gospodarczą m.in. wykonywanie czynności dokonywanych w ramach działalności wykonywanej osobiście. Dlatego świadczenie usług doradczych przez osobę będącą jednocześnie członkiem zarządu spółki, która wykonuje te usługi przy wykorzystaniu infrastruktury należącej do spółki i nie ponosi z tego tytułu ryzyka ekonomicznego, nie stanowi działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymał wyrok WSA w Gdańsku. W przedmiotowej sprawie po raz kolejny zostało wskazane, jak istotne jest właściwe dokumentowanie wykonywanych czynności. Sam fakt wystawienia faktury w przypadku świadczenia usług niematerialnych ma drugorzędne znaczenie, jeśli nabywca nie jest w stanie udowodnić, na jakiej podstawie i czy faktycznie dane usługi zostały wykonane przez przedsiębiorcę.

W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Piotrem LISSEM:

e-mail: ekspert@rsmpoland.pl

tel. +48 61 8515 766

fax +48 61 8515 786