Czas czytania: 4 minuty.
Z artykułu dowiesz się:
Katarzyna SADOWSKA
Tax Supervisor w RSM Poland
Magdalena KAPROŃ
JuniorTax Consultant w RSM Poland
Najgłośniejsze i najczęściej omawiane zmiany przewidziane w Polskim Ładzie dotyczą oczywiście ustaw podatkowych, takich jak CIT, VAT i PIT. Wśród nowych zaproponowanych przez rząd regulacji znalazły się jednak również przepisy zmieniające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (dalej: ustawa o KAS). Przewidują one wprowadzenie nowych narzędzi mających służyć m.in. do walki z szarą strefą i wyłudzeniami podatku VAT, skuteczniejszego egzekwowania zaległości podatkowych oraz zwalczania karuzel podatkowych.
Po pierwsze, wspomniany projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowego rodzaju kontroli – tzw. nabycia sprawdzającego.
Mechanizm nabycia sprawdzającego polegać ma na nabyciu przez KAS towarów lub usług w celu sprawdzenia, czy podmiot wywiązuje się z wynikających z przepisów prawa podatkowego obowiązków w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej oraz wydawania nabywcy paragonu fiskalnego.
W praktyce pracownicy KAS będą mogli wcielać się w rolę zwykłych klientów i dokonywać zakupów towarów i usług, żeby sprawdzać, czy przedsiębiorca prawidłowo prowadzi ewidencję na kasie fiskalnej i wystawia paragony dokumentujące sprzedaż. Co do zasady, towar, wraz z paragonem fiskalnym, mają być niezwłocznie zwracane po dokonaniu takiej kontroli (wyjątek stanowi sytuacja, jeżeli z uwagi na rodzaj lub szczególne właściwości towaru, nie jest możliwa jego ponowna sprzedaż). Natomiast wykonane w toku nabycia sprawdzającego usługi nie będą podlegać zwrotowi.
Nabycie sprawdzające ma być dokonywane na podstawie legitymacji służbowej i stałego upoważnienia, udzielonego przez naczelnika urzędu skarbowego albo naczelnika urzędu celno-skarbowego. Na chwilę obecną wielką niewiadomą jest to, w jakich sytuacjach KAS będzie mogła dokonywać tego rodzaju nabycia i w jaki sposób będzie typowała konkretne podmioty do kontroli. Tak ogólne sformułowanie celu przedmiotowej kontroli może prowadzić bowiem do tego, że nabycie sprawdzające będzie można przeprowadzić zasadniczo w każdej sytuacji. Istnieje ryzyko, że na celowniku pracowników KAS znajdą się wszyscy podatnicy, niekoniecznie tylko ci u których faktycznie stwierdzono ryzyko naruszenia prawa podatkowego.
Kolejnym nowym narzędziem przewidzianym przez Polski Ład jest tzw. tymczasowe zajęcie ruchomości. To rozwiązanie ma na celu usprawnienie wykonywania zadań w zakresie efektywności egzekucji administracyjnej. Ma ono polegać na czasowym pozbawieniu zobowiązanego podmiotu prawa do rozporządzania zajętą ruchomością. Tym samym funkcjonariusz w toku kontroli celno-skarbowej będzie mógł zająć tymczasowo ruchomości należące do podatnika (np. samochody, komputery, meble, biżuterię itd.).
Zajęcie ruchomości nie będzie mogło jednak trwać dłużej niż 96 godzin od chwili podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza. Takie rozwiązanie będzie mogło być stosowane do egzekucji należności pieniężnych objętych tytułami wykonawczymi przekraczającymi łącznie 10 tys. zł, z zastrzeżeniem, że nie będą mu podlegać ruchomości o wartości znacznie przekraczającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej wierzytelności.
Zagrożeniem niesionym przez projektowane zmiany jest niewątpliwie ryzyko dużej swobody organów celno-skarbowych w dokonywaniu tymczasowego zajęcia oraz ograniczona możliwość obrony przed samym zajęciem, które następuje w drodze wydania protokołu (a nie postanowienia). Nie przewidziano zatem żadnego środka zaskarżenia na tymczasowe zajęcie.
W trakcie trwania zajęcia tymczasowego właściwy organ egzekucyjny będzie ponownie weryfikował istnienie i wysokość zadłużenia zobowiązanego, tak aby móc poprzez zatwierdzenie (w całości lub części) przejść z tymczasowego zajęcia w zajęcie ruchomości. Dopiero jednak to zatwierdzenie będzie dawać prawo zobowiązanemu do złożenia zażalenia na postanowienie organu egzekucyjnego.
Przedstawiony przez resort finansów projekt przewiduje także nowe uprawnienia Szefa KAS, który, w wyniku działalności analitycznej, będzie mógł podejmować działania informujące podatnika o ryzyku występowania w obrocie towarami lub usługami dostarczanymi do podatnika lub kontrahenta tego podatnika co najmniej jednego dostawcy, który może pełnić rolę znikającego podatnika. Podatnik, który otrzymał od Szefa KAS informację o znikającym podatniku będzie mógł z kolei wystąpić do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o przeprowadzenie kontroli podatkowej w zakresie działań objętych informacją.
Proponowane rozwiązanie pozwoli na wprowadzenie nowego narzędzia umożliwiającego zwalczanie oszustw mających na celu wyłudzenie podatku od towarów i usług (czyli tzw. „oszustw karuzelowych”). Co istotne, przedmiotowe narzędzie będzie fakultatywne. Szef KAS nie będzie miał obowiązku informowania danego podmiotu o takim ryzyku, nawet jeśli zauważy je w toku swojej działalności analitycznej. Podjęcie decyzji o poinformowaniu podatnika o ryzyku ma być zatem wyłączną decyzją Szefa KAS, podejmowaną z urzędu, a konstrukcja nowego narzędzia nie zmienia innych uprawnień i obowiązków tego organu. Kwestią otwartą pozostaje to u kogo miałaby być przeprowadzona wspomniana kontrola podatkowa tzn. czy ostrzeżony podatnik ma prawo wnioskować o przeprowadzenie kontroli u siebie samego w ramach tzw. autokontroli, czy jednak ustawodawcy chodziło o wszczęcie kontroli u podmiotu, przed którym ostrzega Szef KAS.
Linkedin
Twitter
Facebook
Email
more
