Tax Alert 14/2015 - Zmiany w zakresie podatków i opłat lokalnych

Zmiany w zakresie podatków i opłat lokalnych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn

Dnia 20 lipca 2015 roku Prezydent podpisał ustawę o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 1045) wprowadzającą zmiany m.in. w zakresie podatków i opłat lokalnych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn. W niniejszym tax alercie zaprezentowano najważniejsze modyfikacje wymienionych powyżej aktów prawnych, które mają znaczenie przede wszystkim dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą. Omawiane zmiany wejdą w życie 1 stycznia 2016 roku i znajdą zastosowanie do stanów faktycznych powstałych po dacie wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Podatki i opłaty lokalne

Powołana powyżej ustawa wprowadza liczne zmiany do ustawy z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. W szczególności w odniesieniu do podatku od nieruchomości, nastąpiło m.in.:

• doprecyzowanie terminów „grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej” oraz hasła „działalność gospodarcza”;
• zastąpienie pojęcia „względy techniczne”, regulacją mówiącą o budynkach, budowlach lub ich częściach, w stosunku do których organ nadzoru budowlanego lub organ nadzoru górniczego wydał ostateczną decyzję, która trwale wyłącza budynek, budowlę lub ich części z użytkowania;
• opodatkowanie gruntów zadrzewionych i zakrzewionych, w każdym przypadku;
• wprowadzenie obowiązku jednorazowej zapłaty, w terminie płatności pierwszej raty, podatku nieprzekraczającego kwoty 100 zł;
• zniesienie zasady solidarnej odpowiedzialności za ten podatek w przypadku hal garażowych w budynkach wielorodzinnych;
• zwolnienie z opodatkowania gruntów i budynków lub ich części, stanowiących własność gminy, z wyjątkiem zajętych na działalność gospodarczą lub będących w posiadaniu innych niż gmina jednostek sektora finansów publicznych oraz pozostałych podmiotów.

Ponadto od tej pory gminy będą same mogły decydować czy na swoim terenie chcą wprowadzać pobór opłat lokalnych, takich jak opłata targowa, opłata miejscowa czy opłata uzdrowiskowa. Doprecyzowaniu uległ również zapis dotyczący poboru opłaty uzdrowiskowej i miejscowej, w taki sposób, że opłaty te będą pobierane za każdą rozpoczętą dobę pobytu, przy utrzymaniu zasady, że pobiera się je od osób fizycznych przebywających w danej miejscowości dłużej niż dobę.                                                          

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Ustawa nowelizująca wprowadza również szereg zmian do ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z nią:

• opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych dodatkowo podlegać będą:
  • umowa zamiany, jeżeli co najmniej jedna z rzeczy będących przedmiotem zamiany jest położona na terytorium Polski lub jedno z praw majątkowych jest wykonywane na terytorium Polski;
  • odpłatne, częściowe zniesienie współwłasności, obejmujące przyznanie rzeczy wspólnej albo jej części niektórym dotychczasowym współwłaścicielom na dalszą współwłasność - w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • odpłatne wyodrębnienie własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli;
  • umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.
• zmianie ulegną przepisy dotyczące zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych w odniesieniu do nieruchomości stanowiących gospodarstwo rolne;
• jeżeli umowa pożyczki zawiera postanowienie z którego wynika, że wypłata środków finansowych będzie miała miejsce w następujących po sobie okresach tj. nie nastąpi jednorazowo, oraz suma wypłat nie jest znana w momencie zawarcia umowy pożyczki (pożyczka odnawialna/rewolwingowa), to w takim przypadku obowiązek podatkowy powstanie z chwilą każdorazowej wypłaty środków pieniężnych;
• zwrot podatku będzie miał miejsce w przypadku, gdy spółka nie została zarejestrowana w KRS lub wysokość kapitału zakładowego spółki kapitałowej została zarejestrowana w kwocie niższej niż określała umowa spółki, w części dotyczącej różnicy pomiędzy podatkiem zapłaconym a podatkiem należnym;
• przy braku możliwości ustalenia właściwości miejscowej organu podatkowego, zamiast Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście, tak jak ma to miejsce w tej chwili, właściwym będzie Trzeci Urząd Skarbowy Warszawa Śródmieście.

Podatek od spadków i darowizn

Ustawa z dnia 20 lipca 2015 r. nowelizuje również przepisy ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn. Zmiany dotyczą m.in.:

• objęcia tym podatkiem nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność oraz objęcia tym podatkiem wyodrębnienia własności lokali na rzecz współwłaścicieli;
• powstania obowiązku podatkowego z chwilą realizacji części świadczenia (wypłaty raty), tj. przy nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem darowizny, polecenia darczyńcy, zapisu zwykłego, dalszego zapisu albo polecenia testamentowego;
• nabycia nieruchomości stanowiących gospodarstwo rolne.

Reasumując, wprowadzane modyfikacje mają na celu przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego. Ponadto prowadzą do usunięcia wątpliwości interpretacyjnych pojawiających się przy dokonywaniu wykładni przepisów zawartych w analizowanych aktach prawnych.