Narzędzia szybkiego reagowania w podatku VAT („quick fixes” cz. 2) – magazyn call-off stock

Przemysław POWIERZA
Tax Partner w RSM Poland

Tym wpisem kontynuujemy cykl poświęcony tzw. narzędziom szybkiego reagowania (quick fixes). Po ogólnym wprowadzeniu zaprezentowanym w części 1, przyszedł czas na omówienie jednego z proponowanych doraźnych usprawnień systemu VAT, dotyczącego przemieszczenia towarów w ramach procedury magazynu call-off stock (dalej: magazyn konsygnacyjny). Ujednolicenie zasad w tym zakresie wprowadza dyrektywa Rady UE 2018/1910 (dalej: Dyrektywa). Ponadto wraz z początkiem 2020 r. wejdą w życie przepisy rozporządzenia Rady UE 2018/1909 (dalej: Rozporządzenie) dotyczące wymiany informacji w celu weryfikacji prawidłowego stosowania tej procedury na obszarze całej Unii.

Definicja magazynu call-off stock

Z VAT-owskiego punktu widzenia z magazynem konsygnacyjnym mamy do czynienia wówczas, gdy:

• w chwili transportu towarów do innego państwa członkowskiego sprzedawca wie dokładnie, kim jest nabywca (zna jego tożsamość i podatkowy status),
• transportowane towary nie są pobierane bezpośrednio przez odbiorcę, ponieważ:
  • trafiają w pierwszej kolejności do magazynu konsygnacyjnego znajdującego się w państwie członkowskim dostawy towarów,
  • stamtąd, w dogodnym momencie (czyli wtedy, gdy są potrzebne do dalszej odsprzedaży, do produkcji, do wykonania usługi), pobierane są przez nabywcę.

Zastosowanie procedury magazynu call-off stock

Zgodnie z prawem krajowym procedura dotycząca magazynów konsygnacyjnych jest już w Polsce stosowana. Regulacje zawarte w Dyrektywie wskazują, że obowiązek podatkowy w WDT u sprzedającego oraz w WNT u nabywcy powstaje w dacie przeniesienia z dostawcy na nabywcę prawa do dysponowania towarem jak właściciel. Polski ustawodawca przewidział już w przepisach ustawy o VAT taką możliwość, czyli przesunięcie momentu rozpoznania obowiązku podatkowego w WDT do czasu pobrania towarów z magazynu konsygnacyjnego.

Polskie (dotychczasowe) przepisy ograniczają jednak możliwość zastosowania uproszczenia jedynie do towarów wykorzystywanych do produkcji lub świadczenia usług (handel jest wykluczony w tej procedurze). Oznacza to, że obecnie np. dystrybutorzy nie mogą przemieścić z wykorzystaniem tego dogodnego rozliczenia towarów, które byłyby przeznaczone do dalszej sprzedaży przez ich nabywcę. Wraz z wejściem w życie narzędzi szybkiego reagowania ograniczenie to zostanie zniesione. Jednocześnie dopuszczalne stanie się przemieszczanie towarów z wykorzystaniem magazynów konsygnacyjnych w całej Unii Europejskiej. Do tej pory było to możliwe tylko wtedy, gdy w państwie członkowskim kontrahenta regulacje dotyczące magazynów konsygnacyjnych były analogiczne – zatem z uwagi na fakultatywność tego szczególnego rozwiązania trzeba było każdorazowo sprawdzać, czy taka procedura obowiązuje również w innych państwach członkowskich.

Brak zastosowania procedury prowadzi do rozpoznania przez sprzedawcę towarów:

1. wewnątrzwspólnotowej dostawy (WDT) w państwie wysyłki towarów, oraz
2. wewnątrzwspólnotowego nabycia (WNT) w kraju przeznaczenia towarów, a następnie
3. dostawy krajowej z zastosowaniem stawki podatku VAT właściwej dla danego towaru w kraju przeznaczenia.

W praktyce rodzi to konieczność dokonania rejestracji dostawcy dla celów podatku od towarów i usług w państwie członkowskim, do którego trafiają towary.

Nowelizacja unijnych regulacji uprości te dość złożone rozliczenia. Przemieszczenie towarów do innego państwa członkowskiego z zastosowaniem procedury magazynu konsygnacyjnego nie będzie już uznawane za krajową dostawę towarów w państwie przeznaczenia. Tym samym nowe regulacje pozwolą podmiotom, które zdecydują się skorzystać z tej procedury, nie dzielić jednej w istocie transakcji na dwie odrębne – tylko na potrzeby rozliczeń podatkowych.

Obowiązek rozliczenia WNT będzie spoczywał na nabywcy towarów a sprzedający zostanie zwolniony z konieczności rejestrowania się dla celów podatku VAT w obcym dla siebie państwie Unii. Ponadto w każdym państwie członkowskim nowelizacja przepisów unijnych ujednolica procedurę tworzenia magazynów konsygnacyjnych w ten sposób, że towary, które są przechowywane w magazynie, mogą być przeznaczone na działalność handlową, na co nie pozwalają obecnie przepisy ustawy o VAT.  

Warunki zastosowania procedury magazynu call-off stock

Przemieszczenie towarów do magazynu konsygnacyjnego będzie uzależnione od spełnienia następujących warunków:

• towary są wysyłane lub transportowane przez sprzedającego lub przez osobę trzecią do innego państwa unijnego w celu dostarczenia tych towarów nabywcy,
• podatnik wysyłający lub transportujący towary nie ma siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w państwie członkowskim, do którego towary mają trafić,
• nabywca towarów posiada ważny numer identyfikacyjny dla celów VAT w państwie przeznaczenia towarów, a wysyłający lub transportujący towary może zidentyfikować zarówno ten numer, jak i nabywcę towarów,
• podatnik wysyłający lub transportujący towary rejestruje przemieszczenie towarów w specjalnej ewidencji oraz podaje tożsamość nabywcy i jego numer identyfikacyjny VAT w państwie przeznaczenia; dostawca również rejestruje przemieszczenie towarów w stosownej ewidencji, a wspomniane: numer identyfikacyjny VAT i tożsamość podatnika zamieszcza w informacji podsumowującej VAT-UE.

Procedura magazynu call-off stock – co z tego wynika?

Wprowadzenie jednolitych przepisów w całej Unii Europejskiej sprawia, że przemieszczenie towarów z wykorzystaniem magazynów konsygnacyjnych będzie odbywać na takich samych zasadach w każdym państwie członkowskim.

Podmiot przemieszczający towary w ramach procedury będzie prowadził ewidencję umożliwiającą organom podatkowym weryfikację dokonywanych transakcji. Nabywca towarów również będzie ewidencjonował ruch towarów. Zakres informacji, jakie powinna zawierać wspomniana ewidencja ,będzie określony w przepisach Dyrektywy. Zatem i w obszarze dokumentacji będzie wreszcie jednolicie.

Rozporządzenie wprowadza także konieczność wskazania w informacji podsumowującej VAT-UE – składanej przez podmiot przemieszczający towary do magazynu konsygnacyjnego – numeru identyfikacyjnego dla celów VAT właściwego dla nabywcy towarów. To dodatkowa forma weryfikacji.

Ponadto, wraz z wejściem w życie zharmonizowanych przepisów, skróceniu ulegnie maksymalny okres, przez który przemieszczane towary będą mogły znajdować się w magazynie. Jeżeli po 12 miesiącach od ich przemieszczenia nie nastąpi dostawa na rzecz nabywcy, sprzedający będzie zobowiązany wykazać WNT towarów własnych w kraju, do którego one trafiły. Warto podkreślić, iż na gruncie obecnie obowiązujących w Polsce przepisów termin ten wynosi 24 miesiące, tak więc zostanie wyraźnie skrócony.

Co ciekawe, Dyrektywa przewiduje również możliwość wejścia w rolę nabywcy innego podmiotu niż ten wskazany pierwotnie, bez wpływu na prawo do zastosowania uproszczenia. Jedynym warunkiem zachowania tego prawa jest wskazanie zmiany podmiotu nabywającego towary w ewidencji, o której była już mowa.

Epilog

W następnej odsłonie cyklu przybliżę Państwu kolejne z narzędzi szybkiego reagowania, które zaczną obowiązywać w całej Unii Europejskiej już od początku 2020 r. Wszystkie te działania powinny uprościć i uszczelnić VAT do czasu, gdy będzie możliwe przeprowadzenie całościowej reformy.