Q&A: DAC7 – raportowanie informacji o sprzedawcach przez operatorów platform internetowych

Unijna dyrektywa DAC7, wprowadzająca nowe obowiązki raportowe dla operatorów platform, spowodowała dość duże zamieszanie – zarówno pośród sprzedawców korzystających z platform takich jak Allegro, Amazon, Vinted czy OLX, jak i samych operatorów tych platform. Warto więc zapoznać się z najważniejszymi wprowadzanymi zmianami i przyjrzeć się temu, w jakim zakresie i na kogo zostały nałożone nowe obowiązki, czym jest „stosowna czynność” oraz które podmioty nie są zobligowane do raportowania. 

Oto odpowiedzi na ponad dwadzieścia najczęściej zadawanych naszym doradcom podatkowym pytań. 

1. Od kiedy zaczną obowiązywać regulacje, które narzuca unijna dyrektywa DAC7?

Obowiązki operatorów platform wynikające z dyrektywy DAC7 zaczęły obowiązywać od momentu wejścia w życie polskiej ustawy implementującej jej przepisy, a więc od 1 lipca 2024 r. 

Należy jednak zwrócić uwagę, że nie wszystkie przepisy zostały zaimplementowane w tym samym brzmieniu. Unijna dyrektywa DAC7 przewiduje przykładowo, że operator platformy informację o sprzedawcach podlegających raportowaniu musi przekazać do Szefa KAS w terminie do dwóch miesięcy od zakończenia okresu sprawozdawczego, natomiast polskie regulacje przewidują krótszy termin na realizację tego obowiązku – jeden miesiąc.

2. Czy implementacja dyrektywy DAC7 wiąże się z nałożeniem na operatorów platform lub sprzedawców nowego podatku?

Nie – dyrektywa DAC7 nakłada na operatorów platform internetowych jedynie nowe obowiązki sprawozdawcze. Z drugiej jednak strony raportowane informacje będą wykorzystywane przez organy podatkowe do weryfikacji wysokości przychodów podlegających opodatkowaniu deklarowanych zarówno przez sprzedawców, jak i operatorów platform.

3. Jaki okres stanowi okres sprawozdawczy?

Okres sprawozdawczy obejmuje rok kalendarzowy. Zgodnie z polską ustawą implementującą unijną dyrektywę pierwszy okres sprawozdawczy objęty raportowaniem wypada od 01.01.2023 r. do 31.12.2023 r.

4. Jakie nowe obowiązki nakłada na operatorów platform dyrektywa DAC7?

W związku z implementacją dyrektywy DAC7, operatorzy platform muszą gromadzić wymagane przez przepisy informacje o aktywnych sprzedawcach i wielkości ich sprzedaży, dochowując tym samym procedur należytej staranności w celu identyfikacji sprzedawców podlegających raportowaniu, a następnie, w określonych terminach, przekazywać te informacje do Szefa KAS.

5. Kim są operatorzy platform?

Operator platformy to podmiot, który zawiera umowy ze sprzedawcami w celu udostępnienia im platformy albo jej części. Przez platformę należy rozumieć dostępne dla użytkowników i umożliwiające sprzedawcom łączność z innymi użytkownikami:

• oprogramowanie, w tym strony internetowe albo ich części,
• aplikacje, w tym aplikacje mobilne,

udostępniane w celu wykonywania stosownej czynności (bezpośrednio lub pośrednio), a także w celu ustalenia poboru i wypłaty wynagrodzenia z tytułu stosownej czynności. Jako przykłady platform podlegających tej definicji można wskazać serwisy takie jak Vinted, Allegro czy Amazon. 

Zatem – co ważne – za operatora platformy nie będzie uznany podmiot oferujący za pośrednictwem własnej platformy wyłącznie własne towary lub usługi. 

6. Czym jest stosowna czynność?

Przez stosowną czynność nowe przepisy rozumieją wykonywanie za wynagrodzeniem jednej z poniższych czynności:

• udostępnienie nieruchomości, ich części (w tym pomieszczeń przynależnych), lub udziału w nieruchomościach,
• usługę świadczoną osobiście, obejmującą pracę wykonywaną w trybie zadaniowym lub czasowym przez osobę fizyczną działającą niezależnie albo na rzecz lub w imieniu podmiotu, wykonywaną na żądanie użytkownika online lub fizycznie offline po umożliwieniu jej wykonania za pośrednictwem platformy,
• sprzedaż towarów,
• najem środka transportu. 

7. Jakie znaczenie przy wypełnianiu obowiązków wynikających z dyrektywy DAC7 ma model biznesowy operatora platformy?

Operator platformy jest tzw. wyłączonym operatorem platformy, jeśli:

• przyjęty przez niego model biznesowy nie obejmuje sprzedawców podlegających raportowaniu 
  oraz 
• najpóźniej w dniu rozpoczęcia działalności jako operator platformy (oraz w terminie do końca miesiąca następującego po zakończeniu okresu sprawozdawczego) wskazał w informacji o sprzedawcach, że przyjęty model biznesowy platformy nie obejmuje sprzedawców podlegających raportowaniu.

Inny model biznesowy obejmuje przypadki, w których operator platformy umożliwia dostęp do platformy wyłącznie wyłączonym sprzedawcom. 

Należy jeszcze wyróżnić model mieszany, w którym operator platformy umożliwia zawieranie transakcji za pośrednictwem platformy lub poza nią (np. przez wystawianie ofert, reklamowanie). Wówczas brane są pod uwagę te transakcje, które zostały dokonane za pośrednictwem platformy. Jeżeli dana transakcja może zostać zawarta za pośrednictwem platformy lub poza nią, znaczenie ma to, który tryb został zrealizowany. Raportowaniu będą podlegały tylko te transakcje, które zostały dokonane za pośrednictwem platformy.

8. Kim jest sprzedawca podlegający raportowaniu?

Sprzedawca, którego dane podlegają raportowaniu, to aktywny sprzedawca, czyli taki, który wykonuje stosowną czynność w okresie sprawozdawczym albo któremu przysługuje z tego tytułu wynagrodzenie, niebędący wyłączonym sprzedawcą, będący rezydentem państwa uczestniczącego lub posiadającym nieruchomość w państwie uczestniczącym.

9. Kim jest wyłączony sprzedawca?

Wyłączonymi sprzedawcami są: 

• podmioty rządowe, 
• spółki giełdowe i podmioty powiązane ze spółką giełdową, 
• podmioty, które zawarły ponad 2 000 stosownych czynności dotyczących udostępnienia nieruchomości w odniesieniu do grupy obiektów w okresie sprawozdawczym, 
• sprzedawcy, którzy wykonują mniej niż 30 stosownych czynności dotyczących sprzedaży towarów, jeżeli łączne wynagrodzenie w tym okresie na rzecz każdego z nich nie przekroczyło równowartości 2 000 euro.

Warto dokładnie zaznajomić się z powyższą listą, bowiem operatorzy platform nie mają obowiązku raportowania informacji o wyłączonych sprzedawcach. 

10. Jak ustalić który sprzedawca jest wyłączonym sprzedawcą?

Operator platformy, który chce ustalić, czy sprzedawca jest wyłączonym sprzedawcą, może opierać się na:

• dostępnych publicznie informacjach lub potwierdzeniach uzyskanych od sprzedawcy – w przypadku, gdy weryfikowanym sprzedawcą jest rząd lub jednostka terytorialna niższego szczebla, agencja lub instytucja państwa uczestniczącego lub innego państwa lub terytorium, lub podmiot, którego akcje są przedmiotem regularnego obrotu na regulowanym rynku papierów wartościowych lub podmiot powiązany z takim podmiotem, 
• na dostępnej dokumentacji – w przypadku pozostałych sprzedawców.

11. Jakie państwa są państwami uczestniczącymi?

Operator platformy ma obowiązek raportowania informacji o aktywnych sprzedawcach będących rezydentami państwa uczestniczącego lub posiadających nieruchomość w państwie uczestniczącym. 

Unijna dyrektywa DAC7 oraz polska ustawa wskazują, że państwami uczestniczącymi są: 

• Polska oraz inne państwa członkowskie UE,
• kwalifikowana jurysdykcja spoza UE (czyli państwo lub terytorium spoza UE, które zawarło z Polską skuteczną kwalifikującą umowę – przewidującą automatyczną wymianę informacji równoważnych informacjom przekazywanym w ramach raportowania wdrażanego przez dyrektywę DAC7 – i ujęło Polskę w prowadzonym przez siebie wykazie państw i terytoriów, które zawarły skuteczną kwalifikującą umowę),
• niebędące kwalifikowaną jurysdykcją UE państwo lub terytorium z którym Polska zawarła porozumienie stanowiące podstawę automatycznej wymiany informacji o sprzedawcach.

12. Jakie dane sprzedawców i informacje o sprzedawcach operator platformy musi przekazywać szefowi KAS?

Operator platformy musi przekazywać następujące informacje o sprzedawcach:

• imię i nazwisko osoby fizycznej lub nazwę podmiotu,
• główny adres*,
• każdy TIN** nadany sprzedawcy oraz państwo uczestniczące w jego nadaniu (w przypadku braku TIN – miejsce urodzenia sprzedawcy)*,
• numer identyfikacji VAT, jeżeli jest dostępny*,
• datę urodzenia osoby fizycznej lub numer we właściwym rejestrze podmiotów prowadzących działalność gospodarczą*,
• w przypadku podmiotu – informację o zagranicznym zakładzie za pośrednictwem którego są wykonywane na terytorium Unii Europejskiej stosowne czynności, oraz informację o państwie członkowskim, w którym znajduje się taki zagraniczny zakład (jeżeli takie dane są dostępne)
• identyfikator rachunku finansowego*,
• imię i nazwisko albo firmę posiadacza rachunku finansowego, na który jest wpłacane wynagrodzenie (lub na poczet którego jest ono uznawane)*,
• państwo uczestniczące rezydencji*,
• wartość łącznego wynagrodzenia wypłaconego lub uznanego w każdym kwartale okresu sprawozdawczego oraz liczbę stosownych czynności z tytułu których wynagrodzenie to zostało wypłacone lub uznane (w przypadku sprzedawców wykonujących stosowną czynność w zakresie udostępniania nieruchomości: wartość wynagrodzenia oraz liczba stosownych czynności w podawana w odniesieniu do grupy obiektów) *,
• składki, prowizje lub podatki zatrzymane lub pobrane przez raportującego operatora platformy w każdym kwartale okresu sprawozdawczego*.

A ponadto, w przypadku aktywnych sprzedawców udostępniających nieruchomości:

• adres grupy obiektów,
• numery ksiąg wieczystych nieruchomości należących do grupy obiektów,
• liczbę dni, przez które grupa obiektów była udostępniana w okresie sprawozdawczym,
• rodzaj grupy obiektów.

* informacje te są niewymagane w przypadku, gdy potwierdzenie tożsamości i rezydencji sprzedawcy jest dokonywane za pomocą elektronicznej usługi identyfikacyjnej udostępnionej przez państwo uczestniczące lub Unię Europejską. Wówczas operator platformy musi uzyskać dane pozwalające na identyfikację elektronicznej usługi identyfikacyjnej potwierdzającej tożsamość i rezydencję sprzedawcy.

** numer identyfikacyjny podatnika, a w przypadku braku takiego numeru – jego funkcjonalny odpowiednik, stosowany przez państwo rezydencji do identyfikacji osoby fizycznej lub podmiotu w celach podatkowych, w tym NIP lub PESEL.

13. Co należy rozumieć pod pojęciem „grupa obiektów”?

Przez grupę obiektów rozumie się nieruchomości i ich części (wraz z pomieszczeniami przynależnymi) położone pod tym samym adresem, a także udziały w tych nieruchomościach należące do tej samej osoby i oferowane na platformie przez tego samego sprzedawcę.

14. W jaki sposób operator platformy ma egzekwować od aktywnego sprzedawcy przekazanie mu informacji podlegających raportowaniu?

Operator platformy występuje do aktywnego sprzedawcy o przekazanie mu informacji najpóźniej w dniu spełnienia przez tego sprzedawcę warunków uznania go za aktywnego sprzedawcę. Jeśli operator nie otrzyma wymaganych informacji w terminie 20 dni od dnia zgłoszenia zapotrzebowania na nie, to ma obowiązek ponownie o nie wystąpić.

15. Co zrobić, jeśli pomimo ponownego wystąpienia aktywny sprzedawca nie chce udostępnić informacji podlegających raportowaniu?

Jeżeli sprzedawca, pomimo dwukrotnego ponowienia wystąpienia, nie przekaże raportującemu operatorowi platformy informacji w terminie 60 dni od dnia pierwotnego wystąpienia, raportujący operator platformy jest obowiązany wstrzymać wypłatę wynagrodzenia na rzecz sprzedawcy do momentu przekazania tych informacji przez sprzedawcę.

16. Co zrobić, jeśli wstrzymanie wypłaty wynagrodzenia aktywnemu sprzedawcy nie jest możliwe?

W takiej sytuacji raportujący operator platformy blokuje możliwość wykonania stosownej czynności do momentu przekazania informacji przez sprzedawcę.

17. Czym jest procedura jednego państwa członkowskiego?

Zgodnie z procedurą jednego państwa członkowskiego, obowiązek raportowania informacji o sprzedawcach występuje tylko w jednym państwie członkowskim przez jeden podmiot (pod warunkiem, że tam, gdzie jest to wymagane, raportujący operator platformy poinformuje o tym inne państwa członkowskie). 

Jeżeli operator platformy jest raportującym operatorem platformy w więcej niż jednym państwie członkowskim, to wybiera on jedno z tych państw członkowskich, w którym będzie on wypełniał obowiązki sprawozdawcze. O dokonanym wyborze raportujący operator platformy powiadamia Szefa KAS i pozostałe państwa członkowskie w których spełnia warunki uznania go za raportującego operatora platformy.

18. Czym jest procedura jednorazowej rejestracji?

Zgodnie z procedurą jednorazowej rejestracji, raportujący operatorzy platform spoza UE są zobowiązani do rejestracji wyłącznie w jednym państwie członkowskim. 

W Polsce jednorazowej rejestracji dokonuje się przez złożenie formularza rejestracyjnego najpóźniej w dniu rozpoczęcia działalności jako raportujący operator platformy. Szef KAS w ciągu 30 dni od otrzymania formularza rejestracyjnego nadaje raportującemu operatorowi platformy indywidualny numer identyfikacyjny do celów sprawozdawczych (zunifikowany numer na terenie UE).

19. Niektórzy sprzedawcy działają na różnych platformach – czy w takiej sytuacji, każdy operator platformy musi zgłaszać informacje o takich sprzedawcach?

Nie – ustawa przewiduje zwolnienie z obowiązku przekazania informacji jeżeli raportujący operator platformy będzie posiadał dowody na to, że inny operator zgłosił tę samą informację (nawet jeżeli miało to miejsce w innym państwie członkowskim). Dowodem będzie wszystko, co może posłużyć do wykazania prawdziwości faktów, na które powołuje się raportujący operator platformy.

20. Czym są procedury należytej staranności?

Procedury należytej staranności to nakładany przez unijną dyrektywę na operatorów platform obowiązek polegający na identyfikacji sprzedawców, którzy spełniają przesłanki do uznania ich za aktywnego sprzedawcę (którego dane podlegają raportowaniu), a następie ich weryfikacji.

21. Do kiedy należy dopełnić procedur należytej staranności?

Raportujący operator platformy ma obowiązek dopełnienia procedur należytej staranności do 31 grudnia każdego okresu sprawozdawczego. 

W przypadku sprzedawców, którzy byli zarejestrowani na platformie na dzień, w którym podmiot stał się raportującym operatorem platformy, termin na dopełnienie procedur upływa 31 grudnia drugiego okresu sprawozdawczego. Raportujący operator platformy może opierać się na procedurach należytej staranności przeprowadzonych w odniesieniu do poprzednich okresów sprawozdawczych – pod warunkiem, że informacje identyfikujące sprzedawcę zgromadzono i zweryfikowano albo potwierdzono w ciągu ostatnich 36 miesięcy oraz nie ma podstaw do podważania ich wiarygodności.

22. Dlaczego ustawa nakłada obowiązki sprawozdawcze na operatorów platform z mocą wsteczną?

Państwa członkowskie zobowiązane były do wdrożenia przepisów dyrektywy DAC7 do 31.12.2022 r. Zgodnie z założeniami dyrektywy DAC7, operatorzy platform mają gromadzić informacje o sprzedawcach od 01.01.2023 r., a pierwszym okresem sprawozdawczym miał być okres od 01.01.2023 r. do 31.12.2023 r. 

Opóźnienie wdrożenia dyrektywy DAC7 do polskiego systemu prawnego nie wpłynęło na przesunięcie pierwszego okresu sprawozdawczego, w związku z czym w informacji składanej w styczniu 2025 r. egzekwowane będą informacje za poprzednie okresy sprawozdawcze.