Quick fixes po polsku – rewolucyjne zmiany w magazynach konsygnacyjnych

Przemysław POWIERZA
Tax Partner w RSM Poland

24 czerwca 2019 roku Rządowe Centrum Legislacji opublikowało projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Kodeks karny skarbowy. W projekcie, który stanowi przede wszystkim implementację unijnych przepisów w obszarze quick fixes, większość rozwiązań wprowadzono w niezmienionej – w stosunku do propozycji unijnego ustawodawcy – formie. Chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na istotne – i co najważniejsze – korzystne dla podatników konsekwencje implementacji tych zmian do polskich przepisów.

Dokumentowanie transakcji wewnątrzwspólnotowych

Zaczniemy jednak od kwestii związanej z dokumentowaniem transakcji wewnątrzwspólnotowych. W opublikowanym projekcie ustawy zabrakło regulacji dotyczących dokumentowania przemieszczenia towarów na obszarze Unii Europejskiej w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). Szerzej omawialiśmy ten temat na naszym blogu, w czwartej części cyklu poświęconego quick fixes. Brak tych przepisów w polskim porządku prawnym nie jest konsekwencją przeoczenia ustawodawcy. Nowe wymogi dokumentowania transakcji wewnątrzwspólnotowych znalazły się wszakże w przepisach Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) 2018/1912 z dnia 4 grudnia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do niektórych zwolnień związanych z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi. Tym samym nowe regulacje zaczną obowiązywać już od początku 2020 roku, bez konieczności uwzględniania ich w nowelizacji prawa krajowego.

Transakcje łańcuchowe w nowej odsłonie

Polska, podobnie jak większość państw Wspólnoty, przeniosła na grunt krajowych przepisów nowe zasady rozliczania transakcji łańcuchowych w zakresie zgodnym z propozycją unijnego ustawodawcy. W odróżnieniu chociażby od Niemiec, które zdecydowały się na objęcie zasięgiem uproszczonych „łańcuchów” również podmiotów z państw trzecich. Zatem w przypadku transakcji łańcuchowych, których elementem jest import bądź eksport, zasady określania miejsca dostawy towarów pozostaną bez zmian.

Rewolucja w magazynach konsygnacyjnych

Najbardziej kompleksowe zmiany dotyczą jednak magazynów konsygnacyjnych. Już od początku 2020 roku będziemy nazywać je w ramach terminologii VAT-owskiej magazynami call-off stock. Zmiana w nazewnictwie to jednak drobiazg. Największym novum jest diametralna zmiana sposobu postrzegania tego, czym jest w istocie magazyn konsygnacyjny – już nie fizycznie wydzieloną przestrzenią, a jedynie procedurą. Oderwanie od materialnego charakteru magazynu konsygnacyjnego na rzecz procedury call-off stock sprawi, że podatnicy nie będą już toczyć z organami podatkowymi sporów o to, czy magazyn konsygnacyjny w Polsce musi być przestrzenią wyodrębnioną za pomocą przysłowiowych czterech ścian.

Kolejną ważną zmianą, który ułatwi podatnikom korzystanie z procedury magazynu call-off stock, jest ulepszenie sposobu jej stosowania w praktyce. Przede wszystkim przemieszczenie towarów do innego państwa członkowskiego z zastosowaniem procedury magazynu call-off stock nie będzie już uznawane za krajową dostawę towarów w państwie przeznaczenia. Nabywca towarów rozliczy wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) w państwie docelowym, natomiast sprzedawca wykaże wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) w państwie, z którego towary są wysyłane. Polska wprowadziła już wcześniej analogiczne rozwiązania, jednak od teraz będą one jednolite we wszystkich państwach członkowskich Unii.

Na nowych przepisach skorzystają szczególnie przedsiębiorcy prowadzący w Polsce działalność w branży handlowej, którzy byli dotychczas pozbawieni prawa do korzystania z rozwiązania w postaci magazynu konsygnacyjnego. Przechowywanie towarów przeznaczonych do dalszej sprzedaży wykluczało do tej pory możliwość zastosowania tego udogodnienia. Wydaje się więc, że procedura stanie się dostępna dla znacznie szerszego kręgu podmiotów w porównaniu do magazynów konsygnacyjnych działających na starych zasadach. Ponadto, zastosowanie procedury magazynu call-off stock zostanie rozszerzone o możliwość zmiany nabywcy w trakcie realizacji procedury – naturalnie przy spełnieniu odpowiednich warunków. Mniej korzystne dla podatników może być natomiast skrócenie terminu na pobranie towarów z magazynu – z 24 do 12 miesięcy. Należy mieć to na uwadze, aby w odpowiednim czasie wywiązać się z obowiązku uwzględnienia transakcji w deklaracji podatkowej.

Nowelizacja prawa unijnego i krajowego w zakresie quick fixes uświadamia także, ile znaczą wysokie standardy w zakresie legislacji. Mimo, że nowe rozwiązania dotyczą wszystkich państw członkowskich i z założenia mają być szybkie, ich wprowadzenie zostało poprzedzone niezbędnymi konsultacjami z zainteresowanymi środowiskami oraz szeroką kampanią informacyjną. Wystarczyło także czasu na rozsądne vacatio legis. To daje jednak do myślenia. Zasada, że cel uświęca środki, raczej w podatkach się nie sprawdza – co od dłuższego już czasu boleśnie odczuwa polski podatnik. Uchwalane naprędce nowelizacje doczekują się objaśnień, wyjaśnień, wskazówek, dopowiedzeń, komentarzy dopiero po wejściu w życie. Skutek jest łatwy do przewidzenia – poprawki do poprawek do poprawek… Pozostaje mieć nadzieję, że w końcu wrócimy do normalności.