Obowiązek podatkowy przy usługach

TSUE rozstrzygnie, czy obowiązek podatkowy w VAT powstający w dacie wykonania świadczenia, a nie w dacie otrzymania płatności, jest zgodny z prawem Unii

Kolejne zapytanie o wiążącą wykładnię przepisów unijnych w zakresie VAT trafiło do Trybunału Sprawiedliwości UE z Niemiec. Tamtejszy Federalny Trybunał Skarbowy (Bundesfinanzhof) postanowieniem z 21 czerwca br. (sygn. akt: V R 51/16) zwrócił się do unijnego sądu o rozstrzygnięcie, czy nienegowane od wielu lat rozwiązanie, zgodnie z którym większość podatników VAT rozlicza podatek należny wg daty wykonania świadczenia, a nie wg daty otrzymania płatności od swoich kontrahentów, jest zgodne z prawem Unii. Konieczność rozliczania podatku już w dacie dokonania dostawy lub wykonania usługi, ale jeszcze przed otrzymaniem zapłaty, powoduje, że to podatnik przejściowo finansuje koszt należnego podatku. Tymczasem wg wspólnego systemu podatku od wartości dodanej takie obciążenie – nawet przejściowo – nie powinno wystąpić.

Sprawa, w związku z którą powstało zapytanie do Trybunału, dotyczy niemieckiej podatniczki, która wykonuje działalność w zakresie pośrednictwa przy kontraktach zawodników z klubami piłki nożnej. Jej wynagrodzenie jest bardzo często uzależnione od osiągnięcia określonych wyników przez poleconego zawodnika w przyszłości. Naczelnik niemieckiego urzędu skarbowego zażądał tymczasem finalnego rozliczenia VAT w dacie zakończenia negocjacji i podpisania poszczególnych kontraktów uznając, że na ten moment usługa została wykonana i VAT stał się należny. Sytuacja jest zbliżona do tej, którą obserwujemy przy sprzedaży w systemie ratalnym lub np. przy niektórych formach leasingu. Skoro dostawa towaru następuje na długo przed otrzymaniem całości wynagrodzenia przez dostawcę, to musi on już w dacie tej dostawy rozliczyć cały należny VAT.

Rozstrzygnięcie tej sprawy może być niezwykle ciekawe, głównie z uwagi na to, że przed TSUE trafił całkiem niedawno spór o sposób rozliczeń właśnie umów najmu lub leasingu przewidujących różne rodzaje opcji wykupu używanego towaru (por. wyrok w sprawie C-164/16). Trybunał przesądził, że badać należy każdorazowo faktyczną intencję stron umowy oraz jej racjonalne ekonomicznie skutki – jeśli w umowie najmu lub leasingu de facto przewidziano przeniesienie własności, lecz jedynie odroczone w czasie, to uznać należy, że dostawa towaru miała miejsce już w chwili przekazania towaru do używania i cały VAT od tej transakcji jest należny również w tym samym momencie.

Sprawa zgłoszona przez Federalny Trybunał Skarbowy może więc rozwinąć się w innym kierunku – TSUE raczej nie zaneguje zasad ustalania obowiązku podatkowego. Może jednak dać dodatkowe wskazówki co do momentu ustalania wykonania danej usługi. Być może w przypadkach, gdy wynagrodzenie zależne jest od określonych efektów w przyszłości, należałoby uznać, że świadczenie jest wykonane dopiero wtedy, gdy pożądane efekty się zmaterializują? Pozostaje śledzić sprawę nr C-548/17 i zaczekać na wyrok Trybunału. Będziemy Państwa informować na bieżąco, gdyż rozstrzygnięcie może mieć duże znaczenie dla szeregu rodzajów działalności usługowej.

W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Przemysławem POWIERZĄ:

e-mail: ekspert@rsmpoland.pl

tel. +48 61 8515 766

fax +48 61 8515 786