Rewolucja w transgranicznych rozliczeniach podatkowych

Rewolucja w transgranicznych rozliczeniach podatkowych, czyli o skutkach Konwencji zapobiegającej erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysków słów kilka

7 czerwca 2017 r. 68 krajów (w tym Polska) podpisało w Paryżu „Wielostronną Konwencję implementującą środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku” (ang. Multilateral Convention to implement tax treaty related measures to prevent base erosion and profit shifting), dalej: Konwencja lub MLC.

Konwencja, która jest punktem zwrotnym w walce z unikaniem opodatkowania przez międzynarodowe przedsiębiorstwa, została podpisana przez wszystkie kraje członkowskie OECD (z wyłączeniem USA i Estonii). Kolejnych dziewięć państw, w tym również Estonia, zadeklarowały chęć przystąpienia do Konwencji w przyszłości. Zwracamy uwagę, że wśród sygnatariuszy MLC znalazły się kraje i jurysdykcje podatkowe powszechnie uznawane za raje podatkowe, takie jak Andora, Monako, Seszele, Hongkong, Cypr, Malta, Luksemburg czy Wyspa Man.

Czym jest Konwencja?

Państwa zrzeszone w OECD i G20 od dawna pracowały nad narzędziem, które pozwoli zlikwidować luki podatkowe w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Istniejące luki są, zdaniem OECD, wykorzystywane przez międzynarodowe korporacje w celu erozji (zmniejszenia) podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków do rajów podatkowych. Tym zjawiskom ma właśnie przeciwdziałać podpisana w Paryżu Konwencja.

Konwencja pozwala na wprowadzenie, za pomocą jednego dokumentu, zmian do wielu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i to bez konieczności renegocjacji każdej umowy z osobna pomiędzy krajami, które je podpisały.

Każde z państw przystępujących do Konwencji jest tym samym zobowiązane do przedłożenia listy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zamierza zmodyfikować przy użyciu postanowień Konwencji. Dodatkowo, każde z państw może przedłożyć listę wyłączeń i notyfikacji do poszczególnych artykułów Konwencji. Obecnie podpisana Konwencja będzie podlegała ratyfikacji przez poszczególne kraje, w tym również Polskę.

Co Konwencja zmieni w polskich umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania?

Podpisując Konwencję Polska zgłosiła chęć objęcia tym traktatem 78 umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, przy czym część ze wskazanych przez Polskę umów dotyczy krajów, które nie podpisały Konwencji. Wynika z tego, że Ministerstwo Finansów zakłada, iż w najbliższej przyszłości zmianie ulegnie jedynie 47 ze zgłoszonych umów.

Strona polska zdecydowała się na wprowadzenie zmian w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania dotyczących m.in. klauzuli antyabuzywnej (tzw. Principal Purpose Test), metod unikania podwójnego opodatkowania, zasad opodatkowania dywidend oraz wprowadzenia tzw. klauzuli nieruchomościowej.

Zmiany wprowadzone Konwencją mogą wpłynąć na zastosowanie zawartych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania zwolnień czy preferencyjnych stawek podatkowych w odniesieniu do niektórych kategorii przychodów, m.in. odsetek, dywidend i należności licencyjnych. Innymi słowy, weryfikując transgraniczne skutki podatkowe konkretnych transakcji, trzeba będzie mieć na uwadze zarówno treść Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z danym krajem, jak i jej modyfikacje oparte o MLC i zastrzeżenia do niej.

Kiedy Konwencja zacznie obowiązywać?

Z formalnego punktu widzenia MLC wejdzie w życie w terminie 3 miesięcy od czasu jej ratyfikacji przez co najmniej 5 państw sygnatariuszy. Zgodnie z przyjętymi przez OECD założeniami, powinno to nastąpić w 2018 r.

W praktyce, aby Konwencja mogła wpłynąć na umowy bilateralne, konieczne jest przede wszystkim, aby strony takiej dwustronnej umowy były sygnatariuszami MLC i ratyfikowały Konwencję oraz złożyły niezbędne dokumenty Sekretarzowi Generalnemu OECD.

Co więcej, w przypadku umów bilateralnych, warunkiem zastosowania Konwencji jest jej wejście w życie dla obu stron umowy. W takiej sytuacji, w odniesieniu do podatku u źródła – MLC będzie obowiązywać dopiero od 1 stycznia roku następującego po roku jej wejścia w życie dla drugiego z państw (strony umowy), zaś w przypadku innych podatków rozliczanych okresowo – MLC będzie obowiązywać po 6 miesiącach od dnia wejścia w życie Konwencji dla drugiego państwa.

W razie jakichkolwiek pytań lub potrzeby omówienia tematu, gorąco zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem Tomaszem BEGEREM:

e-mail: ekspert@rsmpoland.pl

tel. +48 61 8515 766

fax +48 61 8515 786