Relokacja pracownika a rezydencja podatkowa

W artykule odpowiadamy na pytania:

• Czym jest rezydencja podatkowa i dlaczego ma znaczenie w przypadku zatrudniania osób pracujących na terytorium innego państwa?
• Jak należy rozumieć pojęcie „ośrodka interesów życiowych”?
• Jakie skutki podatkowe może wywołać relokacja pracownika do Polski lub innego kraju?

Jednym z przejawów postępującej globalizacji jest łatwiejszy dostęp do zagranicznych rynków pracy i możliwość zatrudnienia wykwalifikowanych pracowników z innych krajów. Pomimo upowszechnienia podczas pandemii COVID-19 pracy zdalnej w dalszym ciągu istnieją jednak przedsiębiorstwa, które potrzebują specjalistów na miejscu. Z przyczyn organizacyjnych wielu pracodawców proponuje więc zatrudnionym relokację. Na czym dokładnie polega takie przeniesienie pracownika?

Relokacja pracownika sprowadza się do zmiany miejsca zamieszkania ze względów zawodowych. Decydujący się na takie rozwiązanie pracodawca musi mieć jednak na uwadze, że przeprowadzka może pociągnąć za sobą konsekwencje podatkowe – np. zmianę rezydencji podatkowej. 

Czym jest rezydencja podatkowa?

Zgodnie z art. 3 ust. 1a ustawy o PIT, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP uważa się osobę fizyczną, która: 

• posiada na terytorium RP centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych), lub
• przebywa na terytorium RP dłużej niż 183 dni w roku podatkowym (który jest zbieżny z rokiem kalendarzowym).

Spełnienie przez podatnika choćby jednego ze wskazanych warunków oznacza, że jest on w danym roku podatkowym polskim rezydentem podatkowym. 

Należy jednak mieć na uwadze, że – zgodnie z wykładnią systemową – pierwszeństwo podczas rozpatrywania miejsca zamieszkania ma kryterium ośrodka interesów życiowych. 

Czym jest kryterium ośrodka interesów życiowych?

Jak wynika z Objaśnień podatkowych Ministra Finansów z 29 kwietnia 2021 r., istnienie w Polsce ośrodka interesów życiowych oznacza posiadanie przez podatnika ścisłych powiazań osobistych lub gospodarczych z Polską. 

Każda z tych przesłanek jest rozpatrywana oddzielnie i spełnienie jednej z nich jest równoznaczne z posiadaniem ośrodka interesów życiowych w Polsce. 

Powiązania osobiste 

Powiązania osobiste oznaczają występowanie więzi rodzinnych lub towarzyskich, jak również podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej, itp. W praktyce czynnikiem branym najczęściej pod uwagę przez urzędników podczas analizowania rezydencji podatkowej pod kątem powiązań osobistych jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci.

Powiązania gospodarcze

Polskie organy podatkowe oceniają powiązania gospodarcze przez pryzmat miejsca wykonywania działalności zarobkowej, głównych źródeł dochodów podatnika, posiadanych przez niego inwestycji, majątku nieruchomego i ruchomego, kont bankowych oraz zaciągniętych kredytów, a także miejsca, z którego dana osoba zarządza swoim mieniem. 

Jakie implikacje dla opodatkowania dochodów ma relokacja pracowników do Polski?

Zarówno pracodawcy jak i pracownicy powinni pamiętać o tym, że ustanowienie w Polsce rezydencji podatkowej oznacza, że uzyskane dochody w całości podlegają rozliczeniu podatkowemu w Polsce. W przypadku uzyskiwania dochodów także w innych państwach konieczne może być z kolei odwołanie się do stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w celu sprawdzenia, czy istnieje możliwość zastosowania odpowiedniej metody unikania podwójnego opodatkowania. 

Aby móc znaleźć odpowiedź na pytanie o to, w którym kraju dana osoba powinna opodatkować całość swoich dochodów, każdorazowo należy więc dokładnie przeanalizować sytuację podatnika.

W związku z tym, że rozliczenie podatku dochodowego PIT może przysporzyć wielu trudności (zwłaszcza w sytuacji uzyskiwania przychodu z zagranicy), zachęcamy do skorzystania ze wsparcia naszych doświadczonych doradców.