Sądy po stronie podatników: informatycy chcący korzystać z ulgi badawczo-rozwojowej walczą o swoje prawa z fiskusem

Czas czytania: 3 minuty.

Działalność badawczo-rozwojowa pozwala ubiegać się o znaczne ulgi. Jednak podatnicy, którzy chcą skorzystać z preferencji podatkowych, muszą udowodnić, że spełniają ku temu niezbędne warunki. Niestety, polskie przepisy nie definiują jasno tych wymogów. Wówczas, podatnicy muszą szukać odpowiedzi u Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Sposób, w jaki organy podatkowe definiują nakłady na badania i prace badawcze, nie zawsze jednak jest po myśli działających w branży IT podmiotów.

Czym jest ulga B+R? Profiskalne podejście DKIS do definicji prac badawczo-rozwojowych

Ulga B+R jest preferencją istniejącą zarówno w PIT, jak i CIT. To ulga podatkowa, która pozwala na odliczenie od podstawy opodatkowania wydatków związanych z prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych. 

Poprzez prace badawczo-rozwojowe należy rozumieć prowadzenie inwestycji, które muszą mieć cechy działalności twórczej i zawierają w swoim zakresie badania naukowe lub prace rozwojowe. Inwestycje te muszą być prowadzone w sposób systematyczny. 

Powyższa definicja, proponowana przez ustawodawcę, jest niejasna nie tylko dla samych podatników, lecz również – jak pokazuje życie – dla organów podatkowych, które często interpretują ją błędnie, zawężając tym samym grono przedsiębiorców, którzy z ulgi B+R mogliby skorzystać. Pomoc takim podatnikom niosą sądy administracyjne, które ostatnimi czasy prezentują jednolitą – i pozytywną z punktu widzenia przedsiębiorców – linię orzeczniczą.

Stanowisko sądów w sprawie ulgi B+R dla programistów

Wątpliwości co do tego, czy ich działalność może zostać zakwalifikowana jako działalność badawczo-rozwojowa, pozwalająca na zastosowanie ulgi B+R, często mają informatycy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą.

Twórcy gier komputerowych i programów zwracają się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z prośbą o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej i ustalenie czy wytwarzanie programów, gier lub aplikacji decyduje o tym, że działalność spełnia przesłanki umożliwiające uznanie jej za prace badawczo-rozwojowe i pozwalające na rozliczenie ulgi. 

Mimo negatywnych interpretacji fiskusa, stojącego na stanowisku, że programowanie nie ma cech badań naukowych i nie może zostać uznane za działalność twórczą, gdyż działalność informatyka nie opiera się na zastosowaniu „nowej wiedzy”, sądy przyznają takim przedsiębiorcom prawo do skorzystania z ulgi. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 3 października 2023 r., sygn. akt I SA/Gd 521/23, sąd uznał, że działalność programisty polegająca na tworzeniu oraz ulepszaniu programów komputerowych spełnia przesłanki pozwalające uznać ją za prace badawczo-rozwojowe. 

Zdaniem sądu istotne z punktu widzenia prawa podatkowego jest to, że dzięki pracom programisty wprowadzane są innowacyjne możliwości zastosowania programów, dlatego też jego działalność powinna zostać uznana za działalność twórczą. Podobny pogląd został zaprezentowany w wyroku WSA w Gdańsku z 5 września 2023 r., sygn. akt I SA/Gd 568/23, w którym sąd podkreślił, że programowanie oznacza wykorzystanie zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań, a tworzone programy nie muszą mieć cech innowacji na dużą skalę, aby kwalifikować się jako działalność badawczo-rozwojowa. 

Ulga B+R dla programistów – czy w przypadku niekorzystnej interpretacji warto walczyć z fiskusem? 

W przypadku preferencji takiej jak ulga badawczo-rozwojowa, sytuacji każdego podatnika należy przyjrzeć się indywidualnie – działalność B+R ma na tyle niejasną definicję, że często nawet drobne szczegóły mogą przesądzić o możliwości zastosowania ulgi. 

Należy jednak podkreślić, że – jak pokazują przytoczone powyżej przykładowe wyroki – sądy administracyjne prezentują stanowisko przyjazne podatnikom, dlatego też otrzymanie negatywnej interpretacji nie oznacza definitywnie braku możliwości skorzystania z preferencji w postaci możliwości odliczenia wydatków związanych z prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych. Potencjalne korzyści są zazwyczaj istotne z punktu widzenia działalności przedsiębiorcy, dlatego też w większości przypadków warto rzucić rękawicę fiskusowi.