Poniżej przedstawiamy najważniejsze, w naszej opinii, zmiany w prawie pracy oraz ubezpieczeniach społecznych obowiązujące od 1 stycznia 2016 roku.
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1268).
2. Ustawa z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2014 poz. 1831).
3. Ustawa z dnia 30 lipca 2015 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015, poz. 1066).
I. URLOPY ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM
1. Urlop macierzyński i urlop rodzicielski
Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego.
Długość urlopu macierzyńskiego nie ulega zmianie. Zostaje wycofany dodatkowy urlop macierzyński.
Po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego pracownik ma prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do:
- 32 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 34 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.
Pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
Ustawodawca wprowadził możliwość dzielenia się urlopem między rodzicami oraz korzystania z niego równocześnie przez oboje rodziców W takim przypadku łączny wymiar urlopu rodzicielskiego nie może przekraczać wymiaru wskazanego powyżej.
Urlop rodzicielski jest udzielany jednorazowo lub w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
Urlop rodzicielski w wymiarze do 16 tygodni może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego.
Żadna z części urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni, z wyjątkiem:
A. pierwszej części urlopu rodzicielskiego, która w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni,
B. sytuacji, gdy pozostała do wykorzystania część urlopu jest krótsza niż 8 tygodni.
Pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W przypadku łączenia przez pracownika korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu, wymiar urlopu rodzicielskiego ulega wydłużeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy wykonywanej przez pracownika w trakcie korzystania z urlopu lub jego części, nie dłużej jednak niż do:
- 64 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 68 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga lub więcej dzieci przy jednym porodzie.
2. Urlop ojcowski
Termin wykorzystania urlopu ojcowskiego został przedłużony do ukończenia przez dziecko 24 miesiąca życia.
3. Urlop wychowawczy
Urlop wychowawczy jest udzielany na pisemny wniosek pracownika składany w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Urlop jest udzielany w nie więcej niż w 5 częściach, na okres nie dłuższy niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia.
4. Urlop z tytułu opieki nad dzieckiem – art. 188 K.P.
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni. Pracownik decyduje o sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym.
II. SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE OD WYNAGRODZEŃ ZA UMOWĘ ZLECENIE
Zgodnie z nowymi przepisami, w przypadku zawarcia kilku umów zleceń, pierwsza z umów będzie objęta obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, a do kolejnych będzie obowiązywała dobrowolność. Jednak został wprowadzony dodatkowy warunek – kolejne umowy będą mogły być objęte tylko ubezpieczeniem zdrowotnym, jeśli pierwsza umowa będzie opiewała na wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jeśli ten próg ten nie zostanie osiągnięty, zleceniobiorca będzie musiał zsumować także inne umowy, aby podstawa składek na ubezpieczenie społeczne wynosiła co najmniej wysokość minimalnego wynagrodzenia.
III. E-ZWOLNIENIA LEKARSKIE
Od stycznia 2016 roku lekarze będą mogli wystawiać elektroniczne zwolnienia lekarskie, nazywane e-ZLA, które będą elektronicznie przekazywane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie do pracodawcy poprzez profil PUE. Papierowe zwolnienia lekarskie będzie można stosować do końca 2017 roku.
Obowiązek utworzenia profilu PUE do końca 2015 roku ciąży na płatnikach zobowiązanych do przekazywania dokumentów ubezpieczeniowych w formie elektronicznej, czyli co do zasady rozliczających składki za więcej niż 5 osób.
Pobierz Payroll Alert w formacie .pdf