Powrót podatku minimalnego – koniec okresu zawieszenia przepisów

Czas czytania: 3 minuty.

Wiele osób mogło już o tym zapomnieć, ale pakiet przepisów znany jako Polski Ład wprowadził tzw. podatek minimalny, który, zanim miał szansę na dobre wejść w życie, decyzją rządu został zawieszony ze względu na sytuację pandemiczną oraz wybuch wojny w Ukrainie. Okres zawieszenia dobiega jednak końca 31 grudnia 2023 r., co oznacza, że działający w Polsce podatnicy muszą stosować się do przepisów o podatku minimalnym od 1 stycznia 2024 r. Co przy tym istotne, odwieszone przepisy o podatku minimalnym zostały znowelizowane przez ustawodawcę w stosunku do ich pierwotnego brzmienia. O czym powinniśmy zatem pamiętać przy rozliczaniu minimalnego CIT?

Kogo dotyczy minimalny podatek dochodowy CIT?

Minimalny podatek dochodowy obejmuje przedsiębiorców, którzy wykażą stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych albo osiągną udział dochodów w przychodach z tych źródeł w wysokości nie większej niż 2%.

Ustawa przewiduje jednak szereg zwolnień z minimalnego podatku dochodowego. Nie zapłacą go m.in.:

• podmioty rozpoczynające działalność,
• przedsiębiorstwa finansowe,
• podmioty w stanie upadłości, likwidacji lub objęte postępowaniem restrukturyzacyjnym,
• podmioty posiadające prostą strukturę własnościową,
• podmioty posiadające status małego podatnika,
• podatnicy, których większość przychodów jest osiągana w związku ze świadczeniem usług ochrony zdrowia,
• przedsiębiorstwa górnicze (po spełnieniu dodatkowych warunków),
• podmioty, które osiągnęły odpowiedni poziom dochodów w minionych latach (zasady szczegółowo określone w ustawie o CIT).

Jakie wyłączenia przewiduje podatek minimalny CIT dla celów obliczania straty?

Dla celów obliczania straty (lub udziału dochodów w przychodach innych niż z zysków kapitałowych) ustawodawca przewidział wyłączenia obejmujące m.in.:

• wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów opłat z tytułu: umowy leasingu, należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej, kosztów z tytułu wynagrodzeń i składek ZUS oraz wzrostu wartości energii elektrycznej, cieplnej i gazu w odstępach rocznych,
• wyłączenie z przychodów wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej,
• wartość podatku akcyzowego, podatku od sprzedaży detalicznej, podatku od gier, opłaty paliwowej oraz opłaty emisyjnej.

Jak obliczyć podstawę opodatkowania?

Podatek minimalny, zgodnie z aktualnymi przepisami, wynosi 10%. 

Jeśli chodzi o podstawę opodatkowania podatkiem przychodowym, to ustawodawca pozwala podatnikowi na dwie alternatywne metody jej ustalania:

1. podstawą opodatkowania może być 1,5% przychodów innych niż z zysków kapitałowych powiększonych o koszty pasywne (tj. koszty finansowania dłużnego i usług niematerialnych ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych – ustawa o CIT przewiduje szczegółowe i skomplikowane regulacje w zakresie ustalenia tych wartości);
2. podstawą opodatkowania może być 3% wartości przychodów innych niż z zysków kapitałowych. 

O wyborze drugiej z metod ustalania podstawy opodatkowania podatnik musi poinformować organy w zeznaniu składanym za rok, w którym dokonał takiego wyboru.

Wszystkie osoby, które chcą się dowiedzieć więcej o opodatkowaniu minimalnym podatkiem dochodowym zachęcamy do zapoznania się z poświęconym mu artykułem. 

Ważne terminy i przyszłość podatku minimalnego  

Podatek za 2024 r. będzie musiał zostać wykazany przez podatników w deklaracji (oraz zapłacony) do końca marca 2025 r. 

Inaczej rozliczenie podatku minimalnego będzie wyglądać w przypadku podatników, których rok podatkowy jest inny niż kalendarzowy. Jeżeli taki łamany rok rozpocznie się przed 1 stycznia 2024 r., a zakończy po 31 grudnia 2023 r., to podatnik nie będzie podlegał podatkowi minimalnemu do końca tego roku podatkowego.

Jak długo obowiązywać będą nowe rozwiązania wprowadzone przez minimalny podatek dochodowy CIT? Póki co nie ma perspektyw na to, aby podatek został ponownie zawieszony lub zlikwidowany w najbliższej przyszłości. Warto jednak pamiętać, że obowiązujące rozwiązania dotyczą materii zbliżonej do tzw. podatku wyrównawczego, który wprowadza Dyrektywa Filar II. Rozwiązanie unijne proponuje wprowadzenie globalnego minimalnego 15% poziomu opodatkowania krajowych i międzynarodowych grup kapitałowych. Jaka więc będzie wzajemna relacja polskiego podatku minimalnego i rozwiązań międzynarodowych przekonać się będzie można dopiero po implementacji tej dyrektywy przez Polskę.