Michał DREAS
Junior Audit Manager w RSM Poland
13 stycznia 2016 roku Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości opublikowała nowy Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej nr 16 „Leasing”, który zastąpi dotychczasowy MSR 17.
Datę wejścia w życie MSSF 16 określono dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2019 roku lub później. Jednocześnie, wcześniejsze stosowanie MSSF 16 będzie dozwolone w przypadku, gdy jednostka stosuje już MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
Konieczność wprowadzenia nowych regulacji w zakresie ujmowania i wyceny umów leasingu była podyktowana z jednej strony powszechnością stosowania tej formy finansowania działalności, a z drugiej strony możliwościami interpretacyjnymi i niską skłonnością podmiotów do rozpoznawania w sprawozdaniach finansowych zobowiązań z tego tytułu. Często bowiem nieoczywiste rozróżnienie dwóch rodzajów leasingu komplikowało inwestorom możliwość porównywania sprawozdań finansowych.
Rada MSSF zdecydowała się na przyjęcie jednego modelu, w ramach którego wszystkie umowy leasingu, z wyłączeniem umów zaklasyfikowanych jako krótkoterminowe lub aktywa małej wartości, ujmuje się w bilansie w sposób podobny do dotychczas stosowanych zasad ujmowania leasingu finansowego.
Zgodnie z nowym podejściem leasingobiorca nabywa prawo użytkowania składnika aktywów będącego przedmiotem tej umowy i zobowiązuje się do uiszczania za to prawo płatności. Koncepcję tę określa się jako „right-of-use model”. W swoim bilansie leasingobiorca rozpozna po stronie aktywów prawo użytkowania składnika aktywów i z drugiej strony zobowiązanie leasingowe do płatności rat leasingowych. W zysku lub stracie za okres ujmowane będą zatem koszty z tytułu amortyzacji prawa oraz koszty z tytułu odsetek.
Leasingobiorca wykaże, że posiada prawo użytkowania danego aktywa a nie samo aktywo.
Wycena aktywów i zobowiązań u leasingobiorcy:
|
Wycena początkowa |
Wycena na dzień raportowy |
Prawo użytkowania składnika aktywów |
Suma kwoty stanowiącej początkową wycenę zobowiązania oraz początkowych kosztów bezpośrednich |
Koszt minus umorzenie lub według wartości przeszacowanej (w oparciu o MSR 16, o ile dla danej klasy własnych aktywów także jest stosowany model wartości przeszacowanej)
Amortyzacja przez okres leasingu lub okres użyteczności (w zależności od tego, który będzie krótszy) wg MSR 38
Test na utratę wartości wg MSR 36 |
Zobowiązanie do płatności rat leasingowych |
Wartość bieżąca płatności leasingowych zdyskontowanych przy użyciu krańcowej stopy kredytowej lub stopy procentowej, którą pobiera leasingodawca, jeżeli można ją w prosty sposób ustalić |
Obniżenie zobowiązania finansowego o spłaty rat kapitałowych
Koszty odsetek
|