Linkedin
Twitter
Facebook
Email
more
Karolina BARTKOWIAK
Tax Supervisor w RSM Poland
Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią postaram się w kolejnych wpisach przedstawić Państwu wypracowane przez Zespół German Desk RSM Poland praktyczne rozwiązania, które ułatwiają zagranicznym inwestorom, w szczególności podmiotom z obszaru niemieckojęzycznego, rozpoczęcie lub zintensyfikowanie działalności gospodarczej w Polsce w kontekście skomplikowanych i często zmieniających się regulacji prawnych i podatkowych.
Wybór formy prawnej to podstawa
Inwestor zagraniczny, decydując się na rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce, staje w pierwszej kolejności przed problemem wyboru formy prawnej dla tejże działalności. Problem nie jest zaś błahy, ponieważ decyzja ta rzutować będzie na szereg istotnych kwestii, związanych z funkcjonowaniem podmiotu, ponoszeniem odpowiedzialności za jego zobowiązania, jak również z zakresem tej odpowiedzialności, ryzykiem gospodarczym czy obowiązkami sprawozdawczymi. Wybór formy prawnej determinuje również sytuację prawnopodatkową – i to zarówno tworzonego podmiotu, jak i samego inwestora. Decyzja odnośnie wyboru formy prawnej musi więc zostać poprzedzony gruntowną analizą założeń inwestora i celów, jakie chciałby on osiągnąć poprzez działalność gospodarczą, prowadzoną na terytorium Polski.
Formy działalności gospodarczej w Polsce, najczęściej wybierane przez zagranicznych inwestorów, to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz oddział przedsiębiorcy zagranicznego z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Tworzenie, organizację oraz funkcjonowanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością reguluje ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych. Spółka z o.o. – o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej – może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z o.o. Należy mieć przy tym na uwadze, że utworzona w Polsce spółka-córka stanowi odrębny od spółki-matki podmiot gospodarczy, który w całości podlega polskim przepisom prawnym, zaś przedmiot działalności gospodarczej spółki zależnej nie jest determinowany zakresem działalności podmiotu zagranicznego.
Podstawowymi organami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są zgromadzenie wspólników oraz zarząd, który prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz.
Cechą charakterystyczną tej formy prawnej jest zasada, że wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stanowi zatem dla inwestora dość bezpieczne rozwiązanie. Znaczenie dla zagranicznego podmiotu mogą mieć również skutki prawnopodatkowe, które pociąga za sobą utworzenie w Polsce spółki z o.o. Po pierwsze, w pewnych okolicznościach dopuszczalny jest podział pomiędzy spółkę-matkę oraz spółkę-córkę kosztów poniesionych przez jedną z nich z tytułu realizacji wspólnych projektów. Dotyczy to również kosztów uzyskania przychodów.
Ponadto, przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidują sytuację, w której przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (a więc np. przychody spółki-matki uzyskiwane z tytułu dywidendy wypłacanej przez spółkę-córkę) zwolnione są od podatku dochodowego. Jednym z warunków skorzystania z wskazanego powyżej zwolnienia jest posiadanie przez dany podmiot bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów w kapitale zakładowym spółki zależnej. Należy jednak mieć na uwadze, że zwolnienie, o którym mowa powyżej, nie będzie mogło być stosowane w sytuacji, gdy korzystanie z owego zwolnienia podatkowego stanowiłoby główny cel przedsiębiorstw lub też funkcjonowanie spółek w takiej formie powiązań oraz wypłata środków nie znajdowałyby uzasadnienia ekonomicznego.
Podkreślenia wymaga również fakt, że w sytuacji, gdy pomiędzy powiązanymi podmiotami dochodzi do kooperacji na gruncie handlowym lub gospodarczym, konieczne jest stosowanie cen rynkowych odnoszących się do towarów czy usług danego rodzaju.
Alternatywą dla zakładania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest nabycie przez dany podmiot udziałów w kapitale zakładowym spółki z o. o., która już istnieje. RSM Poland, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom inwestorów zagranicznych, którzy działalność gospodarczą w Polsce chcą rozpocząć natychmiast, przygotowała ofertę dotyczącą sprzedaży udziałów w zarejestrowanych już spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością – shelf companies.
Oddział przedsiębiorcy zagranicznego
Przedsiębiorcy zagraniczni z państw członkowskich Unii Europejskiej mogą w celu wykonywania działalności gospodarczej na obszarze Polski tworzyć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddziały. Kwestię tę regulowała niegdyś ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, a obecnie – ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z definicją legalną, zawartą w tejże ustawie, oddział stanowi wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.
Z punktu widzenia funkcjonowania oddziału istotne jest to, że przedsiębiorca zagraniczny w ramach oddziału może wykonywać działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie, w jakim prowadzi tę działalność za granicą. Inaczej mówiąc – działalność gospodarcza oddziału nie może wykraczać poza zakres działalności centrali. W orzecznictwie i doktrynie podkreśla się, że oddział nie stanowi odrębnego podmiotu prawnego a jedynie funkcjonalnie i przestrzennie wydzielony zespół majątku. Co do zasady więc odpowiedzialność za zobowiązana dotyczące działalności oddziału ponosi sama centrala. Należy jednak zaznaczyć, że wprawdzie oddział przedsiębiorcy zagranicznego nie posiada zdolności prawnej, to jednak mogą mu przysługiwać określone kompetencje organizacyjne, jak również uprawnienia na gruncie prawa pracy. Uznaje się przy tym, że oddział zagranicznego przedsiębiorcy może stać się pracodawcą w rozumieniu polskich przepisów prawa pracy, o ile będzie dysponował wystarczającą odrębnością majątkową i organizacyjną, a także gdy udzielone mu zostanie upoważnienie do nawiązywania i rozwiązywania stosunków pracy z pracownikami.
Dla potencjalnego inwestora z zagranicy istotne może być również to, że przedsiębiorca zagraniczny, który utworzył oddział, zobowiązany jest prowadzić dla oddziału oddzielną rachunkowość w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości.
W tym kontekście warto wspomnieć, że RSM Poland świadczy kompleksową usługę rejestracji oddziału w Polsce oraz oferuje inne usługi niezbędne dla prawidłowego i zgodnego z obowiązującymi przepisami funkcjonowania oddziału przedsiębiorcy zagranicznego, w tym obsługę księgową, podatkową i prawną. Istnieje również możliwość skorzystania z tzw. usługi lokalizacyjnej, dzięki której adres naszego biura staje się jednocześnie adresem korespondencyjnym oddziału.
Decyzja bywa trudna
Przedstawione powyżej kwestie stanowią tylko wybrane zagadnienia, które należy mieć na uwadze przy wyborze formy prawnej dla prowadzenia działalności gospodarczej przez podmiot zagraniczny na terytorium Polski. Tak jak już wspomniano wcześniej – decyzja w tym zakresie powinna zostać poprzedzona dokładną analizą środowiska i branży, w której działa inwestor, jak również określeniem i sprecyzowaniem celów, które mają przyświecać planowanej działalności nad Wisłą. Z tego też względu niejednokrotnie konieczne okazuje się zasięgnięcie porady specjalistów, którzy uwzględniając lokalne uwarunkowania prawne i podatkowe, ocenią sytuację zagranicznego przedsiębiorcy. Wybór optymalnej w danym przypadku formy prawnej powinien natomiast zapewnić podmiotowi zagranicznemu bezpieczeństwo prawnopodatkowe, minimalizację kosztów oraz ograniczenie wszelkiego rodzaju ryzyk, związanych z prowadzeniem na co dzień działalności gospodarczej w Polsce. Wsparcia w tym zakresie udzielają eksperci RSM Poland, ograniczając do minimum zaangażowanie samego inwestora w kwestie proceduralne, związane z zakładaniem spółki lub oddziału w Polsce.
