Wycena wartości różnych kategorii aktywów – jakie są różnice?

Dawid STOLAREK
Corporate Finance Manager w RSM Poland

W obrocie gospodarczym wykorzystywane są składniki majątku o różnorodnej postaci i cechach. Zapewnienie płynności obrotu tymi aktywami zależy od możliwości określenia ich wartości w jednostkach pieniężnych. Jednak nie tylko cele transakcyjne (obrót danym dobrem) przyczyniają się do konieczności przygotowania wyceny. Bardzo często wycena określonych aktywów jest przygotowana w związku z wymogami sprawozdawczymi lub jako opinia wykorzystywana w toczącym się postępowaniu sądowym. Wyceny wykorzystywane są również w procesie zarządzania określonymi aktywami, jako narzędzie służące do identyfikacji czynników stymulujących wzrost ich wartości. W praktyce gospodarczej można wyróżnić trzy kategorie aktywów, które najczęściej są poddawane procesowi wyceny. Są to:

• Przedsiębiorstwa,
• Nieruchomości,
• Aktywa niematerialne (zwłaszcza znaki towarowe).

Konieczność posługiwania się danymi szacunkowymi, a zatem konieczność przygotowania wyceny, w przypadku wielu kategorii aktywów wynika z niemożności pozyskania informacji o ich wartości z efektywnie funkcjonującego rynku. Bardzo duża grupa składników majątkowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej ma cechy, które czynią je mocno niepowtarzalnymi. Ta niepowtarzalność dotyczy przede wszystkim spodziewanych korzyści, jakie niesie ze sobą użytkowanie aktywów oraz ryzyka, jakim są obarczone.

Czym zatem różnią się wyceny wspomnianych wyżej grup aktywów? Jak ich cechy wpływają na jakość oszacowania? O czym należy pamiętać, interpretując uzyskane wyniki? Poniżej przedstawiam zestawienie, które w sposób syntetyczny prezentuje kluczowe kwestie związane z wyceną zarówno przedsiębiorstw, jak i nieruchomości oraz aktywów niematerialnych. Nie prezentuje ono jednak szczegółowo wykorzystywanych w wycenach metodologii – o tym być może w kolejnym wpisie.