Agnieszka NOSOWSKA
Junior Audit Manager w RSM Poland
Niedawno, przy okazji omawiania pięciostopniowego modelu i ustalaniu ceny transakcyjnej wg MSSF 15 wspomnieliśmy o metodach określenia ceny transakcyjnej, o których postanowiliśmy napisać nieco szerzej w dzisiejszym wpisie
Metoda wartości oczekiwanej
Metodę tę zastosować można z powodzeniem w sytuacji:
- dużej ilości umów o podobnym charakterze;
- oczekiwania więcej niż dwóch możliwych wyników;
- możliwego oszacowania prawdopodobieństwa wyników.
Ujmując w skrócie - obliczanie ceny transakcyjnej można porównać do zsumowania iloczynów możliwych kwot wynagrodzenia i odpowiadającego im prawdopodobieństwa wystąpienia.
Przykład [1]
Jednostka zajmująca się sprzedażą usług konsultingowych zawarła umowę na doradztwo przy wdrożeniu zintegrowanego systemu zarządzania. Zgodnie z umową, cena za wykonanie usługi oraz jej wdrożenie wynosi 50.000 zł, a czas realizacji 6 miesięcy. Umowa przewiduje kary za opóźnienie w dostarczeniu usługi w wysokości 6.000 zł za każdy miesiąc opóźnienia oraz bonus za dostarczenie usługi w ciągu 5 miesięcy w wysokości 10.000 zł. Umowa przewiduje również kary za konieczne poprawki i dodatkowe prace wynikające z nienależytego działania systemu w wysokości 500 zł za miesiąc.
Masz wątpliwość, czy dane, które otrzymujesz z księgowości przedstawiają rzetelny i rzeczywisty stan rzeczy?
DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ
Z doświadczenia i oceny jednostki wynika, że przy projektach tego rozmiaru, przy dostępnych zasobach i środkach:
- prawdopodobieństwo dostarczenia usługi na czas wynosi 80%;
- prawdopodobieństwo dostarczenia usługi przed terminem wynosi 5%;
- prawdopodobieństwo przekroczenia terminu wynosi 15% maksymalnie o 1 miesiąc.
Wartość oczekiwana (cena transakcyjna) wynosi: 49.600 zł, tj. suma iloczynów:
80%*50.000 = 40.000,
5%*(50.000+10.000)= 3.000,
15%*(50.000 – 6.000)= 6.600
Szacowana cena transakcyjna odzwierciedla wiarygodny szacunek oczekiwanego wynagrodzenia z umowy w oparciu o dotychczasowe doświadczenia i możliwości jednostki przy realizacji tego rodzaju usług. Wiarygodny szacunek ceny transakcyjnej podlega ocenie na każdy dzień bilansowy. Zakładając, że umowa jest realizowana na przełomie roku, jednostka powinna dokonać oceny oszacowania z uwzględnieniem aktualnego stanu prac i oczekiwań co do wynagrodzenia z umowy. Jeżeli okazałoby się, że prawdopodobieństwo dostarczenia usługi na czas spada z 80% do 70%, a tym samym rośnie prawdopodobieństwo przekroczenia terminu umownego do 20%, powinna ustalić nową cenę transakcyjną i dokonać korekty przychodu.
Metoda wartości najbardziej prawdopodobnej
Mogłaby mieć zastosowanie przy umowach zakładających dwa możliwe wyniki, np. czy premia lub rabat wystąpią czy też nie. Ustalenie najbardziej prawdopodobnej wartości ceny transakcyjnej następuje z przedziału możliwych kwot.
Przykład [2]
Jednostka podpisała umowę na sprzedaż dużej ilości swoich towarów do jednej z sieci detalicznych. Cena ustalona w umowie to 900.000 zł. Jedocześnie umowa przewiduje, że klient otrzyma bonus w wysokości 5% wartości sprzedaży, jeśli dokona kolejnego zamówienia o określonej ilości i po cenie niższej o 0,5% niż w bieżącej umowie.
Dopuszczalny przedział wartości ceny transakcyjnej to:
- 900.000 zł – jeśli nie dojdzie do podpisania kolejnej umowy (bonus nie będzie miał zastosowania),
- 855.000 zł – jeśli dojdzie do podpisania kolejnej umowy (bonus wystąpi).
Ze współpracy z innymi sieciami oraz rozmów z klientem wynika, że prawdopodobieństwo podpisania umowy na kolejną dostawę po obniżonej cenie jest bardzo wysokie i kolejna transakcja jest prawie pewna. Jednostka ujmuje przychód z umowy w kwocie 855.000 zł jako wynagrodzenie, które zgodnie z oczekiwaniami jednostki będzie jej przysługiwało z tytułu tej umowy sprzedaży.
Jednostka stosując pięciostopniowy model rozpoznawania przychodów według MSFF 15 dokonuje wyboru stosowanej metody szacunku ceny transakcyjnej z uwzględnieniem charakteru zwartej umowy i stosuje go konsekwentnie przez cały okres trwania umowy. Dokonując oceny prawdopodobieństwa wykorzystywanego w metodzie wartości oczekiwanej oraz możliwych do uzyskania kwot wynagrodzenia przy metodzie wartości prawdopodobnej jednostka wykorzystuje zarówno dane i informacje historyczne, jak i aktualne prognozy i plany.
Zapisz się do Newslettera RSM Poland, aby być na bieżąco w kwestiach prawa, finansów i podatków. Skorzystaj z wiedzy ekspertów już dzisiaj.
Zapisz się
[1] Opracowanie własne na podstawie materiałów szkoleniowych Centrum Edukacji PIBR - Nowy model rozpoznawania przychodów wg MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
[2] Opracowanie własne na podstawie materiałów szkoleniowych Centrum Edukacji PIBR - Nowy model rozpoznawania przychodów wg MSSF 15 „Przychody z umów z klientami”.
Przeczytaj również:
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 1)
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 2)
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 3)
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 4). Ustalenie ceny transakcyjnej
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 5). Alokacja ceny transakcyjnej do zobowiązań
MSSF 15 – Przychody z umów z klientami (część 6). Ujęcie przychodu
MSSF 15 – przychody z umów z klientami (część 7). Rozpoznanie przychodów w branży budowlanej
MSSF 15 – przychody z umów z klientami (część 10). Dodatkowe wytyczne
MSSF 15 – przychody z umów z klientami (część 11). Zmiany umowy i koszty umowy